javascript چیست و چرا باید آن را یاد بگیریم + فیلم آموزش جاواسکریپت

در این مقاله قصد داریم درباره این صحبت کنیم که javascript چیست. جاوا اسکریپت یک زبان برنامه نویسی است که برنامه‌نویسان از آن برای توسعه صفحات وب، نرم‌افزار، سرور و حتی بازی استفاده می‌کنند. برنامه‌نویسان معمولاً جاوا اسکریپت را در کنار زبان‌های HTML و CSS به کار می‌برند. این زبان اسکریپت، به خوبی با فرمت CSS و عناصر HTML کار می‌کند. علاوه بر آن، جاوا اسکریپت، برخلاف CSS، می‌تواند قابلیت تعامل کاربر نیز داشته باشد. از آن جایی که جاوا اسکریپت، در وب، برنامه موبایل و توسعه بازی کاربرد دارد، یادگیری آن می‌تواند بسیار سودمند باشد. در صورتی که تمایل دارید تا زبان برنامه نویسی جاوااسکریپت را با استفاده از فیلم های آموزشی بیاموزید پیشنهاد میکنیم با مراجعه به لینک زیر مجموعه آموزش جاوا اسکریپت فرادرس را دریافت کنید:

• مجموعه آموزش جاوا اسکریپت (JavaScript) — کلیک کنید

کاربرد javascript چیست؟

نسخه‌های ابتدایی زبان اسکریپت، فقط برای کاربرد داخلی بود. پس از این که Netscape، آن را به عنوان استاندارد برای مرورگرهای وب در ECMA International ثبت کرد، جاوا اسکریپت در انتشار ECMAScript به یک پیشگام تبدیل شد. جاوا اسکریپت، یک زبان همه‌کاره بود که اطمینان می‌داد همه صفحات وب، بین مرورگرها و دستگاه‌های مختلف کار می‌کنند. پس از آن، جاوا اسکریپت در کنار مرورگرهای جدیدی مثل Mozilla Firefox و Google Chrome رشد کرد.

حتی پس از آن، اولین موتور JavaScript مدرن، به نام V8 معرفی شد، که کد بایت را به کد ماشین تبدیل می‌کرد. اما در دنیای امروز، کاربرد javascript چیست؟ این روزها جاوا اسکریپت در چارچوب‌های مختلف و در کتابخانه‌های متعدد برای ساده‌سازی پروژه‌های پیچیده، مثل AngularJS، jQuery و ReactJS به کار می‌رود.

جاوا اسکریپت ابتدا در سمت سرویس‌گیرنده اجرا می‌شد، اما پس از توسعه Node.js، در سمت سرور نیز کار کرد (Node.js، یک محیط سروری برای عبور بین پلتفرم‌هاست که روی موتور Google Chrome JavaScript V8 ساخته شده است). هرچند که جاوا اسکریپت بیشتر در برنامه‌های مبتنی بر وب به کار رفته، اما در دیگر موارد نیز کاربرد دارد. چند کاربرد این زبان، در ادامه آورده شده است:

طراحی وبسایت و نرم‌افزارهای موبایل

توسعه چارچوب‌های جاوا اسکریپت شامل کتابخانه‌های کد جاوا اسکریپت، به برنامه‌نویسان اجازه می‌دهد برای پروژه‌های خود، از کدهای از پیش نوشته شده جاوا اسکریپت استفاده کنند. این کدها، باعث شده که در زمان برنامه‌نویسان صرفه‌جویی شود و نیازی نباشد که یک کد را از صفر بنویسند. هر چارچوب javascript، ویژگی‌هایی دارد که با هدف ساده‌سازی توسعه و فرآیند باگ‌گیری طراحی شده‌اند.

مثلاً چارچوب‌های فرانت اند جاوا اسکریپت مثل jQuery و ReactJS، بهره‌وری طراحی را افزایش می‌دهند. این چارچوب‌ها، به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهند که اجزای کد را مجدداً مورد استفاده قرار دهند و آن‌ها را به روز رسانی نمایند، بدون این که دیگر بخش‌های کد را تحت تاثیر قرار دهند. از طرفی چارچوب‌های توسعه نرم‌افزار مثل Cordova و Titanium، ساخت نرم‌افزارهای نیتیو و هیبرید را ممکن می‌کنند. کاربرد کد JavaScript در Node.js نیز نقشی مهمی در توسعه وب ایفا می‌کند. Node.js به دلیل طبیعت تک ریسمانی و معماری بدون بلاک خود، می‌تواند زمان پاسخگویی سرور را کاهش دهد.

ساخت سرور وب و نرم‌افزارهای سرور

جاوا اسکریپت، از طریق Node.js به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد به راحتی و در کمترین زمان ممکن سرور وب و زیرساخت بک‌اند بسازند. با ماژول HTTP داخلی می‌توانید یک سرور HTTP ساده بسازید که وقتی کاربر به صفحه وب دسترسی پیدا می‌کند، متنی ساده را نمایش دهد. برای مدیریت درخواست‌هایهای HTTP می‌توانید از سرور وب خودِ Node.js، که Node-OS نام دارد استفاده کنید، و یا با سرور شخص ثالثی مثل Microsoft Internet Information Services (IIS) و Apache کار کنید. توجه بفرمایید که Node-OS هنگام کار روی سیستم‌های لینوکس، بهترین عملکرد را از خود نشان می‌دهد، چون روی هسته لینوکس ساخته شده است.

رفتار تعاملی در وبسایت‌

یکی از کارکردهای اصلی javascript چیست؟ افزایش پویایی صفحات وب. این شامل انیمیشن، متن و منو می‌شود. هرچند که می‌توانید از کد HTML و CSS برای ساخت وب‌سایت استفاده کنید، اما نمایش آن‌ها، حالتی ایستا دارد. از طرفی در جاوا اسکریپت، کاربر می‌تواند با صفحات وب در تعامل باشد و مرور در وب را بهتر تجربه کند. علاوه بر آن، javascript به شما اجازه می‌دهد متن و ارزش‌های صفات HTML را تغییر دهید، بدون این که نیاز باشد در ابتدا صفحه وب را مجدداً بارگذاری کنید. دلیلش این است که جاوا اسکریپت، از انواع داده‌ای که در ادامه آورده‌ایم پشتیبانی می‌کند:

String – نوعی داده متنی است که در نقل قول نوشته می‌شود. مثلاً: “Hello world”، ‘Hello world’ و “Display ‘Hello world’ text”.

اعداد – شامل اعداد صحیح و ممیز شناور بین (2^53 – 1) و (2^53 – 1).

Boolean – یک نوع داده منطقی با ارزش‌های صادق و کاذب.

BigInt – داده صحیح با طول دلخواه

Null – شامل ارزش تهی

Undefined – شامل متغیرهای اعلام شده و تخصیص داده نشده

Symbol – یک شناسایی کننده یکتا را برای اشیا فراهم می‌کند.

Object – برای ساختارهای داده پیچیده با آکولاد. مثلاً {item:”Book”, information:”biography”}.

با جاوا اسکریپت می‌توانید به کمک کوکی‌ها، تجربه مرور وب را بهبود بخشید. برای ساختن، خواندن و حذف کوکی در javascript، به خاصیت document.cookie نیاز دارید که به عنوان گیرنده و گذارنده ارزش کوکی عمل می‌کند.

توسعه بازی

نحوه توسعه بازی با javascript چیست؟ برای این کار باید از آن در کنار HTML5 و یک رابط برنامه نویسی نرم‌افزار (API) مثل WebGL استفاده کنید. بسیاری از موتورهای بازی بر پایه جاوا اسکریپت مثل Phaser، GDevelop و Kiwi.js، برای رندر گرافیک، بازیافت کد، و کاربردهای بین پلتفرمی در دسترس هستند.

اسم چند بازی توسعه یافته با javascript چیست؟ Angry Birds، The Wizard و 2048.

• آموزش جاوا اسکریپت JavaScript — کلیک کنید

مزایای javascript چیست؟

JavaScript مزایایی دارد که باعث شده‌ نسبت به رقبا، انتخاب بهتری باشد. چند مزیت را در ادامه آورده‌ایم:

سادگی: داشتن یک ساختار ساده، به جاوا اسکریپت کمک می‌کند که آسان‌تر یاد گرفته شود و مورد استفاده قرار گیرد. این سادگی باعث شده که سریع‌تر از سایر زبان‌ها باشد و پیدا کردن و رفع خطا با آن نیز به راحتی انجام شود.

سرعت: جاوا اسکریپت بدون این که ابتدا به سرور وصل شود یا به مفسر نیاز داشته باشد، مستقیماً در مرورگر وب اجرا می‌شود. علاوه بر آن، اکثر مرورگرهای اصلی به جاوا اسکریپت اجازه می‌دهند که کد را در طول اجرای برنامه، تفسیر کند.

کاربردی بودن: جاوا اسکریپت با سایر زبان‌ها مثل PHP، Perl و Java سازگار است. علاوه بر آن، علم داده و یادگیری ماشین را برای توسعه‌دهندگان ممکن می‌کند.

محبوبیت: امروزه بسیاری از کلاس‌ها و دوره‌های حضوری و آنلاین را می‌بینیم که به جاوا اسکریپت آموزش می‌دهند.

بار سرور: یک مزیت دیگر اجرا در سمت سرویس‌گیرنده، این است که درخواست‌های ارسالی به سرور کم می‌شود. اعتبارسنجی داده می‌تواند از طریق مرورگر وب انجام شود و به روز رسانی‌ها فقط به بخش‌های مشخصی از صفحه وب اعمال می‌شوند.

به روز رسانی‌ها: تیم توسعه JavaScript و ECMA International، همواره در حال به روز رسانی و ساخت چارچوب‌های کاری و کتابخانه‌های جدید هستند، تا از کاربردی بودن این زبان، در صنعت روز مطمئن باشند.

معایب javascript چیست؟

جاوا اسکریپت هم مثل هر زبان برنامه نویسی دیگر، محدودیاتی دارد که باید آن‌ها را در نظر گرفت. در ادامه، چند مورد از معایب جاوا اسکریپت را آورده‌ایم:

سازگاری با مرورگر: مرورگرهای وب، به صورتی مختلف، کد جاوا اسکریپت را تفسیر می‌کنند و باعث ناسازگاری می‌شوند. بنابراین، باید کد جاوا اسکریپت خود را در همه مرورگرهای معروف (حتی نسخه‌های قدیمی‌شان) امتحان کنید.

امنیت: کد جاوا اسکریپتی که در سمت سرویس‌گیرنده اجرا می‌شود، نسبت به نفوذ کاربران، ضعیف عمل می‌کند.

خطا گیری: هرچند که برخی از ویرایشگرهای HTML، از دیباگ پشتیبانی می‌کنند، اما نسبت به سایر ویرایشگرها، مفید نیستند. از آن جایی که مرورگرها، هیچ هشدار خطایی را نشان نمی‌دهند، یافتن مشکل می‌تواند چالش‌برانگیز باشد.

نحوه کار javascript

جاوا اسکریپت یا مستقیماً در یک صفحه وب جایگذاری می‌شود و یا این که از طریق یک فایل جدای .js به عنوان مرجع مورد استفاده قرار می‌گیرد. وقتی که کاربر به صفحه وب می‌رود، مرورگر او، اسکریپت را در کنار کد HTML و CSS اجرا می‌کند. اسکریپت در دستگاه بازدیدکننده دانلود و پردازش می‌شود. این با زبان سمت سرور تفاوت‌هایی دارد. در زبان سمت سرور، سرور، اسکریپت را قبل ارسال به مرورگر پردازش می‌کند. وقتی تعدادی کد جاوا اسکریپت را اجرا می‌کنیم، مرورگر وب، آن‌ها را از بالا به پایین پردازش می‌کند. چون جاوا اسکریپت به ترتیب حساس است، حتماً اشیا و متغیرها را قبل از تغییرشان، تعریف کنید. داشتن متغیر با هیچ ارزش، خطای تعریف نشده را در پی خواهد داشت.

فرق سایر زبان‌‍‌های برنامه نویسی با javascript چیست؟

دلیل اصلی محبوبیت جاوا اسکریپت، این است که سازگاری زیادی با بقیه زبان‌ها دارد. بسیاری از توسعه‌دهندگان، جاوا اسکریپت را انتخاب اول خود می‌دانند مگر این که بخواهند کاری کنند که در لیست کاربردهای جاوا اسکریپت نباشد.

بیایید نگاهی به چند زبان برنامه نویسی معروف بیندازیم:

زبان برنامه نویسی #C

این زبان برنامه نویسی، مبتنی برشی است و برای ساخت برنامه‌هایی که روی محیط.NET اجرا می‌شود به کار می‌رود. تایپ این زبان، حالتی ایستا دارد. یعنی متغیرهای آن، در زمان تفسیر شناخته می‌شوند. فرق #C با javascript چیست؟ برخلاف JavaScript، زبان C#، به شما این اجازه را می‌دهد که انواع داده را تغییر دهید.

زبان برنامه نویسی Java

یک زبان برنامه نویسی مبتنی برشی است که برای پشتیبانی از برنامه‌های بزرگ طراحی شده است. برخلاف جاوا اسکریپت، Java قدرت تایپ بالاتری دارد؛ یعنی متغیرهای آن باید به انواع مشخص داده وصل شده باشند. جاوا، برای اجرای اسکریپت، به مفسر JIT نیاز دارد.

زبان برنامه نویسی PHP

یک زبان سمت سرور است که به طور رایج در سیستم‌های مدیریت محتوای برپایه PHP مثل WordPress دیده می‌شود. اهداف اصلی PHP، انتقال داده به و از دیتابیس و اسمبل فایل‌های HTML است. فرق PHP با javascript چیست؟ برخلاف جاوا اسکریپت، PHP می‌تواند مستقیماً به دیتابیس دسترسی داشته باشد و متغیرهای حروف کوچک و بزرگ را قبول کند.

زبان برنامه نویسی Ruby

یک زبان برنامه نویسی با هدف عمومی است که از برنامه نویسی متا پشتیبانی می‌کند. یعنی می‌تواند دیگر برنامه‌ها و خودش را آنالیز نموده و تغییر دهد. چارچوب کاری معروف این زبان، Ruby on Rails است که به کمک آن می‌توانید برنامه‌های وب بزرگ بسازید و در عین حال در هزینه و زمان صرفه‌جویی کنید. در به‌کارگیری javascript در Node.js، از چارچوب کاری Ruby on Rails الهام گرفته شده است.

چگونه کد javascript را به یک وبسایت اضافه کنیم؟

برای اضافه کردن کد جاوا اسکریپت به صفحه وب HTML، دو روش وجود دارد – داخلی و خارجی.

JavaScript داخلی، در بدنه اسکریپتHTML خود، از تگ <script> استفاده می‌کند.

چند مثال از جاوا اسکریپت داخلی با تگ <script> در ادامه آورده شده است:

<html>

<head>

<title>Inline JavaScript</title>

<script type=”text/javascript”>

alert(“Hello World”);

</script>

</head>

<body>

</body>

</html>

همچنین می‌توانید اسکریپت را در صفات وقایع HTML جایگذاری کنید تا مرورگر، در هنگام اجرای واقعه، آن را نیز اجرا کند. به این نوع اسکریپت، JavaScript درون خطی گفته می‌شود.

<button onclick=”alert(‘Click for more details’)”>Click</button>

از طرف دیگر، جاوا اسکریپت خارجی، کد را در یک فایل جدای .js ذخیره نموده و سپس آن را در صفحه HTML بازخوانی می‌کند. معمولاً برنامه‌نویسان هنگام کار روی پروژه‌های بزرگ، از این روش استفاده می‌کنند تا اسکریپت را سازمان‌دهی کنند.

علاوه بر آن، از این طریق می‌توانید یک اسکریپت را در چندین صفحه وب استفاده کنید، و این چیزی است که برای بسیاری از برنامه‌نویسان مهم است.

مثلاً با اضافه کردن اسکریپت به صفحه HTML می‌توانید یک فایل جاوا اسکریپت خارجی به نام script.js را بازخوانی کنید.

<script src=”script.js” defer></script>

یک مثال از نحوه ارجاع دادن به فایل جاوا اسکریپت خارجی در ادامه آورده شده است:

<html>

<head>

<meta charset=”UTF-8″>

<meta name=”viewport” content=”width=device-width, initial-scale=1″>

<title>Time right now:</title>

</head>

<body>

<button type=”button” onclick=”myFunction()”>Select</button>

</body>

<script src=”js/script.js”></script>

</html>

شما می‌توانید کد جاوا اسکریپت را به وسیله یک ویرایشگر بسازید و تغییر دهید. دو نوع ویرایشگر داریم: WYSIWYG و ویرایشگرهای متنی. ویرایشگر WYSIWYG، بیشتر برای مبتدیان مناسب است، چون به شما نشان می‌دهد که کدها چگونه در صفحه نمایش داده می‌شوند. مثلاً TinyMCE، یک ویرایشگر پرطرفدار WYSIWYG است که در WordPress مورد استفاده قرار می‌گیرد. از طرفی ویرایشگر مبتنی بر متن، آزادی بیشتری را در کد نویسی در اختیار برنامه‌نویس قرار می‌دهد، اما برای کار با آن، به مهارت HTML نیاز دارید. برخی از معروف‌ترین ویرایشگرهای متنی، Sublime Text، Atom و Notepad++ هستند.

کلام آخر در مورد javascript چیست

در این مقاله سعی کردیم این سؤال که javascript چیست را به طور کلی پاسخ دهیم. جاوا اسکریپت اغلب در کنار HTML و CSS مورد استفاده قرار می‌گیرد تا تعامل سایت را افزایش دهد. در برخی از موارد، ممکن است از جاوا اسکریپت در کتابخانه دیگر زبان‌ها نیز استفاده شود تا برنامه‌نویسان بتوانند بدون این که کد را از صفر بنویسند، کارایی را به اوج برساند.

اگر می‌خواهید این زبان را یاد بگیرید، باید بدانید توقع شما از javascript چیست.

• این زبان را می‌توان به آسانی یاد گرفت و در صفحات وب و وقایع به کار برد.
• تعداد زیادی از برنامه‌نویسان، از این زبان حمایت کرده‌اند.
• جاوا اسکریپت، تعداد درخواست‌ها به سرور را کاهش می‌دهد.
• با سایر زبان‌های برنامه‌نویسی سازگار است.
• نسبت به دیگر زبان‌ها، سریع‌تر و سبک‌تر است.

امیدواریم این مقاله توانسته باشد درباره این که javascript چیست، اطلاعات کافی را در اختیار شما قرار داده باشد. در پایان مایلم آموزش پیشرفته جاوا اسکریپت فرادرس را به شما معرفی کنم؛ برای دریافت این آموزش میتوانید به لینک زیر مراجعه کنید:

• آموزش JavaScript ES6 جاوا اسکریپت — کلیک کنید