شاید در هنگام خرید سرویس اینترنت، کار با شبکه و یا هنگام افت شدید سرعت اینترنت، نام پهنای باند به گوشتان خورده باشد. یا شاید برایتان سوال شده که پهنای باند چیست؟ چگونه آن را می‌سنجند و چه اهمیتی در حوزه اینترنت و شبکه دارد؟ به طور کلی به میانگین حجم انتقال اطلاعات در یک زمان معین را پهنای باند می‌گویند؛ اما برای آشنایی بیشتر با مفهوم پهنای باند و اهمیت آن، با مقاله همراه باشید.
پهنای باند (Bandwidth) چیست؟
پهنای باند معانی مختلفی دارد اما همانطور که اشاره شد به میانگین حجم اطلاعاتی که در یک زمان معین منتقل می‌شود، پهنای باند می‌گویند. این انتقال می‌تواند از طریق ارتباط سیمی یا بی‌سیم صورت بگیرد. پهنای باند با واحد بیت بر زمان (به طور معمول بر ثانیه) اندازه گیری می‌شود که به اختصار Bps نوشته می‌شود البته امروزه با توجه به گسترش پهنای باند از واحد‌های بزرگتری مانند مگابیت بر ثانیه، کیلوبیت بر ثانیه و… استفاده می‌شود.
هر قدر باند اختصاصی یک شبکه بیشتر باشد، حجم اطلاعات بیشتری در طول زمان می‌تواند از طریق آن منتقل شود. می‌توان گفت پهنای باند سرعت انتقال داده را اندازه می‌گیرد اما معیار سنجش سرعت شبکه نیست! اما به عنوان مثال لوله آب یا خیابانی را در نظر بگیرید پهنای باند مانند قطر لوله آب یا پهنای اتوبان است، لوله یا خیابان عریض‌تر امکان انتقال حجم بیشتری آب یا ماشین در یک واحد زمانی را دارند. در بخش‌های بعدی مقاله تفاوت سرعت و پهنای باند را مفصل بررسی خواهیم کرد.
پهنای باند اینترنت چیست؟
به زبان ساده پهنای باند اینترنت، میزان ترافیکی است که بین سایت، کاربران و شبکه اینترنت، منتقل می‌شود. هر شرکت ارائه دهنده اینترنت، معمولا پهنای باند مخصوص خود را دارد و هر مقدار که پهنای باند بیشتر باشد، سرعت انتقال داده بیشتر خواهد شد. شاید در مواجه با اینترنت و پهنای باند، عبارت پهنای باند نامحدود و فوق‌العاده نیز به گوشتان خورده باشد؛ اما باید توجه کنید که این عبارات چیزی که به نظر می‌رسند، نیستند. توجه کنید که برای افزایش پهنای باند و افزایش سرعت اینترنت خود، در دام چنین عباراتی نیوفتید و با کمک شرکت مخابرات و تکنیک‌هایی که در ادامه به آن می‌پردازینم، پهنای باند خود را افزایش دهید.
پهنای باند سایت چیست؟
به میزان اطلاعات و داده‌ای که از طریق سایت‌هایی که به آن مراجعه کرده‌اید در یک بازه زمانی معین در اختیار شما قرار می‌گیرد، پهنای باند سایت می‌گویند. هر قدر پهنای باند در این زمینه افزایش یابد، زمانی که اطلاعات را بدست می‌آورید کمتر خواهد شد. اگر صاحب وبسایت هستید، میزان داده‌ای که می‌توان در واحد زمان از فضای هاست وبسایت شما دانلود کرد، پهنای باند سایت شماست و در صورت اتمام آن، سایت شما از دسترس خارج خواهد شد.
پهنای باند هاست چیست؟
امروزه اطلاعات زیادی از طریق هاست سیستم سخت‌افزاری منتقل می‌شوند. پهنای باند هاست را اغلب با واحد گیگابیت بر ثانیه اندازه‌گیری می‌کنند. پهنای باند هاست معمولا با حجم محدود و برای زمان معین خرید و فروش می‌شود و پس از پایان حجم یا زمان اشتراک، اتصال با اینترنت قطع می‌شود تا زمانی که آن را تمدید کنید. اگر صاحب وبسایت هستید یا قصد راه اندازی وب‌سایتی را دارید، یکی از موارد مورد نیاز هاست است و پهنای باند آن بر وب سایت شما اثر گذار است.
پهنای باند کجا استفاده می‌شود؟
هنگام استفاده سبک و روزمره احتمالا متوجه اهمیت پهنای باند نمی‌شوید و هنگام دانلود سنگین، بازی آنلاین و یا استفاده سنگین، اهمیت پهنای باند نمایان می‌شود. پهنای باند در تمام استفاده‌های اینترنتی کاربرد دارد. برای شرکت‌ها و سازمان‌ها که نیاز به سرعت بالا برای انتقال اطلاعات دارند و یا هنگام کار سنگین خانگی و اداری، تنظیمات پهنای باند است که به کمک شما می‌آید. هنگام خرید سرویس جدید اینترنت، پهنای باند اهمیت فراوان دارد و با توجه به بودجه خود و سرعت مورد نیاز و استفاده خود، باید بهترین حالت ممکن را انتخاب کنید. اگر صاحب کسب و کار بزرگ هستید قطعا نیاز به اینترنت دارید و پهنای باند آن برای شما مهم خواهد بود.
انواع پهنای باند کدام‌اند؟
پهنای باند به طور کلی در دو دسته اشتراکی و اختصاصی قرار می‌گیرند و هر کدام برای محیط و شرایط خاصی کاربرد دارند که در ادامه به بررسی دقیق آن‌ها می‌پردازیم.
پهنای باند اشتراکی چیست؟
این نوع پهنای باند که به طور روزمره استفاده می‌کنیم. هامان پهنای باندی است که توسط شرکت‌های سرویس دهنده اینترنت ارائه می‌شونو و در محیط‌های اداری، خانگی و… مورد استفاده قرار می‌گیرد. این سرویس امکان اتصال همزمان چند کاربر به اینترنت را فراهم می‌کند. پهنای باند اشتراکی با توجه به شرکت ارائه دهنده آن از حدود ۱۰ تا ۳۰۰ مگابیت بر ثانیه متفاوت است. این نوع سرویس‌ها قیمت ارزان‌تری نسبت به پهنای باند اختصاصی دارند. همچنین این نوع سرویس با توجه به سرعت خود، امنیت کمتر و نفوذ پذیری بیشتر، برای شرکت‌های بزرگ و استفاده‌های مهم و نیازمند سرعت بالا مناسب نیست.
پهنای باند اختصاصی چیست؟
این نوع پهنای باند برای کاربری حرفه‌ای و نیازمند سرعت بالا و همچنین شرکت‌ها و سازمان‌های بزرگ مناسب هستند. این نوع پهنای باند همانطور که از نامش پیداست به یک شرکت یا سازمان خاص اختصاص دارد و اغلب دارای اشتراک بلند مدت و هزینه بالاتر است؛ در قبال آن، باند اختصاصی امنیت بیشتری را تامین می‌کند و نفوذ به آن سخت‌تر است. پهنای باند اختصاصی علاوه بر راندمان بالاتر، نوسان و نویز کمتری دارد. همچنین اغلب ارائه دهندگان پهنای باند اختصاصی، پشتیبانی پس از خرید بهتری نیز دارند.
تفاوت پهنای باند و سرعت و ترافیک در چیست؟
با مفهوم پهنای باند آشنا شدیم. اما شاید در نگاه غیر تخصصی پهنای باند با سرعت و ترافیک سایت یکسان به نظر برسد اما هر کدام مفهوم متفاوتی هستند که در ادامه به بررسی تفاوت آن‌ها می‌پردازیم.
تفاوت پهنای باند و سرعت چیست؟
در کاربری روزمره اغلب پهنای باند و سرعت اینترنت به جای یکدیگر استفاده می‌شوند. این جابجایی ناشی از برداشت اشتباه کاربران از تبلیغات سرویس دهندگان اینترنت (ISP) است که پهنای باند را با اشاره به سرعت بیشتر معرفی می‌کنند. اما پهنای باند حجم اطلاعاتی است که در زمان معین به دست کاربر می‌رسد و اما سرعت درواقع به همان سرعت اینترنت اشاره دارد سرعتی که اطلاعات به دست کاربر می‌رسد. اگر توضیحات مفهوم نبود به مثال لوله آب توجه کنید، پهنای باند به قطر بستگی دارد و آب عبوری از لوله در واحد زمانی است اما سرعت اینترنت بیشتر به فشار آب بستگی دارد.
توجه داشته باشید در مثال اگر قطر لوله ورودی (پهنای باند) ثابت باشد و تعداد لوله‌های مصرف کننده (ترافیک مصرفی کلربران) زیاد شود، فشار آب هر لوله (سرعت اینترنت) کاهش خواهد یافت. مثال دیگر در این زمینه اتوبان است که هر قدر باند آن کمتر باشد، ترافیک بیشتر و سرعت عبور ماشین‌ها کم خواهد شد و اگر باند بیشتر باشد، ماشین‌ها (اطلاعات در حال انتقال) با سرعت بیشتری حرکت خواهند کرد.
تفاوت ترافیک و پهنای باند چیست؟
ترافیک اینترنت درواقع همان حجمی است که شرکت سرویس دهنده اینترنت به شما ارائه می‌دهد یا در حوزه وب به میزان بازدید از وبسایت می‌گویند. ترافیک حجم اختصاص یافته یا دانلود شده در بازه زمانی مانند یک هفته است اما پهنای باند همانطور که گفته شد حجم داده‌های منتقل شده در واحد زمانی معین هستند.
انواع اتصالات پهنای باند کدام‌اند؟
اتصال پهنای باند معمولا به دو صورت متقارن یا نامتقارن است. پهنای باند متقارن به این معنا است که ظرفیت داده در هر دو حالت دانلود و آپلود یکسان باشد. پهنای باند نامتقارن هنگامی است که ظرفیت داده برای دانلود و آپلود یکسان نیست؛ معمولا در حالت نامتقارن، ظرفیت آپلود کمتر است. همچنین اغلب سرویس‌های ارائه دهنده اینترنت، نامتقارن هستند و هنگام خرید مودم احتمالا این تفاوت به چشمتان خورده است.
چگونه پهنای باند را اندازه بگیریم؟
پیش از این گفته شد که واحد اندازه‌گیری پهنای باند بیت بر ثانیه (BPS) است اما امروزه با توجه به پیشرفت حوزه شبکه و اینترنت، پهنای باند اغلب با مگابیت بر ثانیه و حتی گیگابیت بر ثانیه اندازه‌گیری می‌شود. با پیشرفت فناوری، اندازه‌گیری پهنای باند سخت‌تر شده و معیار‌های متعددی در آن اثر دارد؛ همچنین معمولا در اتصال نامتقارن پهنای باند باید دو عدد متفاوت برای آپلود و دانلود اندازه‌گیری شود. توجه داشته باشید که در شبکه‌های داده تلفن همراه، پهنای باند با فرکانس خاصی مشخص می‌شود؛ این طیف فرکانس فقط می‌تواند توسط کسی که مجوز آن را از فدرال و اداره مخابرات گرفته تغییر کند.
امروزه اتصالاتی که با فیبر نوری هستند به دلیل استفاده از طول‌های امواج نوری، پهنای باند بالاتری نسبت به اترنت‌های مسی دارند. اما به طور کل پهنای باند با آزمایش‌هایی اندازه‌گیری می‌شود. در هنگام آزمایش پهنای باند، ظرفیت پیوند با اندازه‌گیری مکرر زمان لازم برای خروج یک فایل مشخص از مبدأ و دانلود آن در مقصد تعیین می‌شود. ظرفیت پهنای باند را امروزه در خانه یا ادارات می‌توان با وب‌سایت‌های متفاوتی اندازه گرفت که هر کدام جواب متفاوت و کم و بیش دقیقی می‌دهند. اما در ادامه چند وبسایت اندازه‌گیری پهنای باند را نام خواهیم برد.
- SPEED Smart
- InternethealthTest
- Speedof
- Speedcheck
پهنای باند اینترنت باید چه مقدار باشد؟
تا اینجا با مفهوم پهنای باند و کاربرد آن و نحوه اندازه‌گیری پهنای باند، آشنا شدید. احتمالا برایتان سوال پیش آمده که پهنای باند باید چه مقدار باشد؟ قطعا هر قدر پهنای باند کمتر باشد، سرعت انتقال داده کاهش می‌یابد و پهنای باند بیشتر راندمان کار شما را بالا می‌برد. برای پی بردن به اهمیت پهنای باند، لوله انتقال آب را در نظر بگیرید، هر قدر قطر لوله بیشتر باشد آب بیشتر در زمان برابر می‌تواند از آن عبور کند. اما از مثال که بگذریم به طور کل میزان پهنای باند مورد نیاز به استفاده شما بستگی دارد. طبق آمار بدست آمده برای استفاده روزمره مانند وبگردی و بازی، پهنای باند ۴ تا ۲۵ مگابیت بر ثانیه کافی است. توجه داشته باشید استفاده‌های سنگین‌تر مانند تماشای آنلاین فیلم و سریال و بازی‌های پر مصرف‌تر حداقل به ۲۵ مگابیت بر ثانیه پهنای باند نیاز دارید.
چگونه پهنای باند را افزایش دهیم؟
اگر پهنای باند شبکه شما با نیاز‌هایتان تناسب نداشته باشد، حتی استفاده روزمره از اینترنت هم برایتان آزار دهنده خواهد بود. راهکار این مشکل افزایش پهنای باند است که در ادامه چند روش افزایش آن را شرح خواهیم داد.
استفاده از کابل اترنت:
بهترین و ساده‌ترین راه برای افزایش پهنای باند، استفاده از کابل اترنت است. کابل اترنت پهنای باند پایدار‌تر و با نویز کمتر را در اختیار شما قرار می‌دهد و پهنای باند را بهبود می‌بخشد. بنابراین برخی اوقات کابل اترنت به اتصال وایرلس ارجحیت دارد.
خرید مودم خوب:
برای کاهش پهنای باند، باید هنگام خرید به اطلاعات مودم توجه کنید و با توجه به نیاز خود و البته هزینه مدنظر، مودم مناسبی را انتخاب کنید. مودمی که سیگنال را سریع‌تر دریافت و ارسال کند، مناسب‌تر است. همچنین مودم‌ها می‌توانند باند دوگانه یا سه‌گانه داشته باشند و می‌توانند نیاز شما به پهنای باند بالاتر را تامین کنند.
استفاده از پهنای باند اختصاصی:
گفته شد که پهنای باند اختصاصی سرعت و عملکرد بهتری نسبت به نوع اشتراکی آن دارد. البته در ازای عملکرد بهتر، هزینه اشتراک بالاتری نیز دارند؛ بنابراین اگر نیاز ویژه به پهنای باند بالا دارید یا قصد تهیه پهنای باند برای سازمان خاصی را دارید، به سراغ این نوع از پهنای باند بیایید.
در مقاله خواندیم پهنای باند در واقع حجم عبوری داده در واحد زمان است و با واحد معیار BPs اندازه‌گیری می‌شود. البته توجه داشته باشید که پهنای باند با سرعت اینترنت و ترافیک مصرفی متفاوت است. همچنین به اهمیت پهنای باند در کاربری روزمره، استفاده سنگین و اهمیت آن برای دارندگان وب سایت توضیح داده شد. و پی بردیم اندازه گیری پهنای باند با آزمایش‌هایی انجام می‌شود. میزان پهنای باند بسته به نوع استفاده و روش افزایش آن نیز شرح داده شد؛ امیدواریم مطالب این مقاله مفید واقع شده باشد. در صورت مفید بودن اطلاعات نظر خود را با ما به اشتراک بگذارید. پیشنهادات و نظرات شما، به بهبود فرآیند کار ما کمک خواهد کرد.