تا بحال برای‌تان پیش آمده است که خیلی برنامه‌ریزی و تلاش بکنید ولی در نهایت نتیجه‌ای که می‌خواهید را به دست نیاورید؟ اگر چنین تجربه‌ای دارید، چاره کار شما تحلیل سوات (آنالیز SWOT) است.
در این مقاله روش تجزیه و تحلیل SWOT را به همراه جدول SWOT برای‌تان آماده کرده‌ایم. داشتن درک درستی از [جدول سوات میتواند دید شما را نسبت به جوانبی از کسب‌و‌کارتان باز کند که شاید خودتان هم از آن خبری نداشته باشید! در انتهای مقاله، برای اینکه مفهوم سوات را بصورت عملی مشاهده کنید، دو نمونه کاربردی از شرکت‌های ایرانی و خارجی را آورده‌ایم که به خوبی از این تحلیل استفاده کرده‌اند.
هدیۀ نوین: پرسش‌نامۀ رایگان SWOT
برای مشاوره رایگان، همین الان با ما تماس بگیرید.
یک پیشنهاد برای کتابخوان‌ها و کسانی که کسب و کار دارند:
پیشنهاد می‌کنیم سری هم به ۳۶۵ بوک بزنید، چرا؟ چون ما در ۳۶۵ بوک خلاصه صوتی برترین کتاب‌های دنیا در زمینه بازاریابی و کسب و کار را معرفی کرده‌ایم و اگر بیزینسی دارید و یا فکر راه‌اندازی یک کسب و کاری در سر دارید، این کتاب‌ها در این مسیر میتواند به شما کمک کند.
واژه SWOT یعنی چه؟
قبل از اینکه بدانیم swot چیست، اول بیایید کمی در مورد خود واژه «SWOT» حرف بزنیم و ببینیم که اصلا این واژه انگلیسی چه معنی دارد.
واژه SWOT از کنار هم قرار دادن حروف اول چهار کلمه‌ی Strengths (نقاط قوت)، Weaknesses (نقاط ضعف)، Opportunities (فرصت‌ها) و Threats (تهدیدها) ساخته شده است. همانطور که از اسمش پیداست، این تکنیک به ما کمک می‌کند تا به نقاط قوت و ضعف خودمان پی ببریم، فرصت های پیش روی خودمان را بشناسیم، و تهدیدهای احتمالی را به شیوه موثری مدیریت کنیم.
آنالیز SWOT از کجا به وجود آمد؟
حول و حوش دهه‌های 60 یا 70 میلادی بود که یک استاد دانشگاه به اسم آلبرت هامفری در دانشگاه استنفورد آمریکا مسئول یک پروژه تحقیقاتی بود. این استاد برای اینکه برنامه‌های استراتژیک خودشان را ارزیابی کرده و متوجه دلیل شکست آن بشود، یک تکنیک ارائه داد که اسمش تکنیک SOFT بود. دقیقا مثل روش SWOT، در روش SOFT هم حروف اول چهار کلمه کنار هم چیده شده‌اند:
حرف S به جای کلمه Satisfactory (به معنی رضایت‌بخش) برای بخش‌هایی از کار که در حال حاضر رضایت‌بخش هستند.
حرف O به جای کلمه Opportunities (به معنی فرصت‌ها) برای فرصت‌هایی که می‌توان در آینده برای پیشرفت استفاده کرد.
حرف F به جای کلمه Faults (به معنی ایرادها) برای شناسایی ایرادهای موجود در کار.
و حرف T به جای کلمه Threats (به معنی تهدیدها) برای نشان دادن تهدیدهایی که پیشرفت و موفقیت کار را عقب می‌اندازند.
حالا ممکن است بپرسید که روش سافت (SOFT) چطور به سوات (SWOT) تبدیل شد؟ در سال 1964، سمیناری به اسم “برنامه‌ریزی بلندمدت” در زوریخ (سوئیس) برگزار شد. در این سمینار، یکی از سخنرانان برای اولین بار مدل سوات را معرفی کرد و به حضار هم گفت که این مدل، اقتباسی از مدل SOFT آقای هامفری است.
تحلیل SWOT چیست؟ (SWOT Analysis)
خب حالا که با کلمه انگلیسی سوات آشنا شدید و فهمیدید که اصلا از کجا آمده، بیایید ببینیم تحلیل SWOT چیست.
آنالیز SWOT یکی از تکنیک‌های موثری است که کمک می‌کند عوامل درونی و عوامل بیرونی دخیل در یک موضوع را کنار هم بسنجیم و از ارتباط بین آن ها به نفع خودمان استفاده کنیم.
در دنیای امروزی،اگر دیجیتال مارکتینگ بلد نباشید، دوام نمی‌آورید. الان وقت آن است که کار با ابزارهای بازاریابی دیجیتال را یاد بگیرید تا بتوانید مخاطب را از نقطه شروع تا خرید محصول، همراهی کنید. در دورۀ فروش اینترنتی: از میلیون تا میلیارد به صورت کامل و جامع به شما یاد می‌دهیم که چطور کسب وکار خود را در دنیای اینترنت به درآمدزایی برسانید. می‌پرسید چطور؟ مدرس این دوره در ویدیو زیر کامل براتون همه چیز را توضیح داده:
جدول سوات: یک استراتژی
همه ما میدانیم که برای انجام هر کاری، نیاز به یک استراتژی داریم. چه در زمینه مسائل شخصی و چه در حوزه کسب و کار. اما چیزی که بسیاری از مردم نمیدانند این است که اصلا استراتژی خودش چه بخش‌هایی دارد و اصلا چگونه می‌توانیم از تحلیل سوات به عنوان یک استراتژی استفاده کنیم.
خیلی ساده بخواهم برای‌تان بگویم، هر استراتژی دو دسته بزرگی از عوامل را شامل میشود: عوامل درونی و عوامل بیرونی. حالا اگر کمی دقت کرده باشید، متوجه میشوید که نقاط قوت و نقاط ضعفی که ماتریس SWOT به شما نشان می‌دهد، معمولا عوامل درونی هستند درحالی که فرصت ها و تهدیدها عموما به عنوان عوامل خارجی شناخته میشوند.
همانطور که قبلا عرض کردم، یکی از بزرگترین مزایای ماتریسSWOT این است که نه تنها در حوزه کسب و کار، بلکه در زمینه تصمیم‌گیری‌های شخصی نیز میتواند کمکی بزرگی به شما بکند. دیگر وقت آن است که کمی در مورد هر کدام از این موارد صحبتی بکنیم تا حق مطلب کامل ادا شود.
S: نقاط قوت شما چیست؟
برای پیدا کردن جواب این سوال، چند سوال کلیدی از خودتان بپرسید. کسب و کار ما چه مزیت‌هایی برای مشتریان دارد؟ ما چه کاری را بهتر از بقیه انجام می‌دهیم؟ نظر مردم درباره‌ی ویژگی‌های مثبت ما چیست؟ چه فاکتورهایی باعث افزایش فروش ما شده؟ امتیاز ما نسبت به سایر رقبا چیست؟ با خودمان چند 
چندیم؟
دقت داشته باشید که وقتی دارید نقاط قوت خودتان را ارزیابی می‌کنید، باید آن ها را در مقایسه با رقبای خود در نظر بگیرید. برای نمونه، اگر همه رقبای شما محصولاتی با کیفیت بالا ارائه می‌دهند، دیگر تولید محصولات با کیفیت بالا نقطه قوت شما نیست، بلکه یک ضروریت است. بهتر است برای پیدا کردن نقاط قوت خودتان، ببینید که چه عامل یا عواملی شما را از بقیه جدا می‌کند و برگ برنده شما در عرصه رقابت است.
W: نقاط ضعف شما چیست؟
بعد از شناسایی نقاط قوت، نوبت به نقاط ضعف‌تان می‌رسد. از خودتان بپرسید: لازم است کدام بخش کارمان را بهتر کنیم؟ کدام کار باعث کاهش فروش‌مان شده؟ بهتر است بی‌خیال کدام کار بشویم؟ مشتریان نقاط ضعف ما را در چه چیزی می‌بینند؟ و یا کسبوکار ما از بیرون چه‌شکلی است؟
O: فرصت‌های پیش رو را ارزیابی کنید.
به نظر من مفیدترین و لذتبخش ترین قسمت تحلیل SWOT همین پیدا کردن فرصت‌ها و استفاده از آن‌هاست. شاید بپرسید برای کشف فرصت‌ها به چه چیزی نیاز دارید؟ برای پیدا کردن فرصت‌ها به دو مرحله‌ی قبلی نیاز دارید و علاوه بر آن، باید چشم و گوشتان را نسبت به وقایع اطرافتان باز کنید و آگاه باشید. فرصت‌هایی که ممکن است برای شما رخ دهند و استفاده از آن‌ها شما را چندین قدم رو به جلو هدایت کنند. چنین فرصت هایی حتی می‌توانند از جنس یک رویداد معمولی باشند.
فرض کنید شما یک کتاب‌فروشی آنلاین دارید و روز 24 آبان روز کتاب و کتابخوانی است. شما برای این روز برنامه‌ی خاصی در نظر می‌گیرید یا به‌سادگی از خیرش می‌گذرید؟! شما میتوانید با استفاده از این رویداد معمولی، هم فروش خود را افزایش دهید و هم برای برندسازی تلاش کنید. می‌پرسید چطور؟ به سادگی! ارسال رایگان کتاب، برگزاری جشن امضا، تخفیف‌های مناسب(نه بیش از حد!)، برگزاری مسابقه کتابخوانی، خبر چاپ یک کتاب جدید و خیلی کارهای دیگر یعنی استفاده از فرصت!
البته موضوعی که بیان کردم فقط یک مثال ساده برای روشن سازی مطلب بود، وگرنه فرصت های بسیار زیادی وجود دارند که منتظرند شما شناساییشان کرده و از آن ها استفاده کنید. برای نمونه، تغییرات جدید در سبک زندگی مردم (اینکه مردم بیش از پیش به دنیای مجازی روی آورده اند)، یا تغییر هنجارها و الگوهای اجتماعی (مثل ایجاد صفحات اینترنتی برای تبریک مناسبت ها یا استفاده از اپلیکیشن ها برای خرید و فروش ارز گرفته تا سفارش غذا) همگی مصداق هایی از فرصت هایی هستند که میتوانید به بهترین شکل از آن ها بهره منده شوید.
T: تهدیدها را به فرصت تبدیل می‌کنیم!
می‌خواهید بدانید تهدیدهای سر راه شما چیست؟ این سوالات را از خودتان بپرسید:
چه موانعی ممکن است سدّ راه ما شوند؟ رقبای ما چه‌کار می‌کنند؟ آیا بدهی پرداخت نشده داریم؟ تغییرات دنیای تکنولوژی، تغییرات سبک زندگی یا حتی تغییر دولت، بازار ما را تهدید می‌کند؟ آیا استانداردها در حال تغییر هستند؟ آیا نقطه‌ضعفی داریم که به ما ضربه بزند؟
دو نمونه کاربردی از تحلیل سوات
حالا که به اندازه کافی با مفهوم تحلیلSWOT آشنا شده‌اید، وقت آن است که دو نمونه از پیاده‌سازی این آنالیز را به عنوان مثال بخوانید تا دیگر کار را به اتمام برسانیم.
نمونه اول: یک وبسایت رزرو هتل ایرانی
تابستان سال 96 بود یکی از سایت‌های رزرو هتل کشور فیلتر شد. پس ما تا اینجا یک تهدید (T) داریم و آن فیلترشدن سایت است. فکر می‌کنید سایت مذکور چطور این تهدید را به یک فرصت (O) ارزشمند تبدیل کرد؟ کافی بود تا به تیترهای خبری که در همه جا پخش شده بود نگاهی بیاندازید. تیتر خبرها این بود: وبسایت فلان، بزرگترین وبسایت رزرو هتل در کشور، فیلتر شد!
این وبسایت با یک حرکت هوشمندانه، این تهدید را به یک فرصت تبدیل کرد تا خودش را به عنوان «بزرگترین وبسایت رزرو هتل در کشور» در همه جا معرفی کرده و به این شکل برندسازی کند! البته شناخت نقاط قوت هم در این حرکت، نقش مهم و کلیدی داشت. مثلاً در متن خبر می‌خوانید که این شرکت دارای گواهینامه‌های معتبر و مورد اعتماد است و هیچ‌گونه تخلفی مرتکب نشده است. پس با شناخت نقاط قوت درونی شرکت توانستند تهدیدات بیرونی را به فرصتی برای رشد و برندسازی تبدیل کنند!
نمونه دوم: استفاده از جدول SWOT توسط کمپانی بین المللی استارباکس
مطمئنا حداقل برای یک بار هم که شده، اسم استارباکس به گوشتان خورده است و شاید حتی با خودتان فکر کرده‌اید که چه عواملی باعث موفقیت جهانی این کمپانی شده است. در ویدئوی زیر، تحلیل سوات بر روی این کمپانی پیاده شده است تا هم به جواب سوال‌تان برسید و هم چگونگی استفاده از تحلیل جدول سوات را یاد بگیرید.
دانلود رایگان پرسشنامه SWOT برای تحلیل کسب وکار
هدف ما از تهیه این پرسشنامه این است که به شما در انجام عملی این تحلیل کمک کنیم.
با تکمیل جدول سوات، شما نه تنها شناخت بهتری نسبت به وضعیت کسب و کار خود پیدا خواهید کرد، بلکه میتوانید استراتژی‌هایی بچینید که به رشد کسب و کار شما و رقابت بهتر آن در بازار کمک خواهند کرد. بنابراین اگر یک کسب و کار دارید (یا حتی اگر به مباحث بازاریابی علاقه‌مند هستید) پیشنهاد می‌کنیم این فرصت را از دست ندهید و همین حالا فایل پرسشنامه را دانلود کنید.
- دانلود فایل جدول SWOT
حالا نوبت شماست!
دیگر ما هر آنچه که بود را خدمت شما کاربران عزیز گفتیم. دیگر نوبت شماست که آستین‌ها را بالا بزنید و با جدول SWOT کسب‌و‌کارتان را ارزیابی کنید!
ما به عنوان بزرگترین آکادمی آموزش بازاریابی آنلاین، از شما می‌خواهیم که حتماً به صفحه آموزش «راه‌اندازی کسبوکار» سری بزنید. در این صفحه کلی مقاله رایگان، کتاب و دوره آموزشی داریم که خواندن آن‌ها را حتماً به شما پیشنهاد می‌کنیم.
خواهشمندم با نظرات خودتان کمک کنید این مقاله را پربارتر کنیم!
نوشته ماتریس SWOT چیست و چگونه میتواند کسب و کار شما را متحول کند؟ اولین بار در نوین. پدیدار شد.