برای اینکه بتوانیم یک سازه و یا ساختمانی را تجسم کنیم و به همان صورتی که در ذهن خود داریم بسازیم باید ابتدا طرح کلی از آن را پیاده سازی کنیم و کلیه ی جزئیات و خصوصیات بخش های مختلف را تعریف کنیم تا بتوانیم بدون کم و کاستی به تمامی المان ها و اجزاء کوچک و بزرگ بپردازیم. در این راه برخی نرم افزارها مانند نرم افزار طراحی ساختمان می تواند به کمک ما بیاید و از آنها برای یک طراحی خوب سازه مورد نظر استفاده کنیم. طراحی خوب یک ساختمان می تواند بین مهندس، ناظر ساختمان، پیمانکار و کارفرما ارتباط خوبی را ایجاد کند تا همگی با یک طرح مشترک به پیش بروند و تجسم مورد نظر از یک ساختمان را به چشم خود مشاهده کنند. در این مقاله می خواهیم به بررسی مبحث طراحی ساختمان بپردازیم و با برخی از مهمترین نرم افزارهای طراحی ساختمان آشنا شویم.
طراحی ساختمان چیست؟
طراحی ساختمان یکی از فاکتورهای مهم و کاربردی در مبحث معماری یک سازه بحساب می آید چون علاوه بر طراحی دکوراسیون در بهبود و بهینه سازی ساختمان هم نقش موثری دارد. از این جهت طراحی این بخش باید با دقت تمام انجام شود. البته در سال های گذشته که نرم افزارهای حال حاضر وجود نداشتند طراحی ساختمان بصورت سنتی با استفاده از کاغذ طراحی و کشیده شدن بر روی آن انجام می شد ولی امروزه می توانیم انواع نرم افزار طراحی ساختمان را مشاهده کنیم که با دقت بسیار بالایی می تواند تمامی جزئیات مطلوب کارفرما را طراحی کند و در زمان و هزینه ی پروژه ها صرفه جویی مهمی صورت بگیرد.
اصطلاحا به مدل سازی مولفه ها و طراحی آیتم های موجود برای معماری ساختمان، طراحی ساختمان می گویند که این فاکتورها در اصل شامل بخش های داخل ساختمان مثل اتاق نشیمن، سالن پذیرایی، آشپزخانه، موقعیت کابینتها، مبلمان، یخچال و بسیاری از بخش های دیگر مثل نماهای محوطه، تراس، نمای ساختمان و… می باشد. اینکه چطور طراحی ساختمان توسط مهندسین و معماران انجام شود بسیار مورد اهمیت است چون تمامی این جزئیات با بخش های دکوراسیون، صرفه جویی انرژی و البته رفاه حال ساکنین آن ساختمان در ارتباط است. برای اینکه با این مباحث جهت کار با نرم افزارهای طراحی ساختمان آشنا شویم می توانیم از نظرات کارشناسان و مهندسین ساختمان در سری فیلم های آموزشی فرادرس استفاده کنیم تا بخوبی بتوانیم به کلیه مسائل موجود در این زمینه مسلط شویم.
- مجموعه آموزش مهندسی معماری (Architecture) — کلیک کنید
مهمترین ویژگی های نرم افزار طراحی ساختمان
برای اینکه بتوانیم از بین انبوهی از نرم افزارهای خوب و کارآزموده طراحی ساختمان با یک یا چند مورد از آنها کار کنیم باید بتوانیم برخی از ویژگی های اصلی جهت انتخاب آنها را بدانیم. در ادامه هم این ویژگی ها را معرفی خواهیم کرد تا بتوانید با راحتی بیشتری آنها را انتخاب کنید.
مهمترین ویژگی هایی که می توانیم برای نرم افزارهای طراحی ساختمان نام ببریم عبارتند از :
- طراحی نقشه ها (Drafting)
- ایجاد تصاویر و المان های گرافیکی (Rendering)
- ایجاد مراحل کاری بهینه
- مدیریت صحیح فایل ها
در ادامه به بررسی و شناخت هرکدام از ویژگی های نرم افزارهای طراحی ساختمان خواهیم پرداخت.
نمایش دادن تصاویر گرافیکی
یکی از مهمترین بخش هایی که هر نرم افزار طراحی ساختمان باید در خود داشته باشد مربوط به افزودن تصاویر مختلف دو بعدی و سه بعدی است که البته می تواند همراه با خصوصیت فناوری واقعیت افزوده نیز باشد. با استفاده از تصاویر گرافیکی می توانیم شرایط نمایش و نتیجه ی طراحی را در اختیار مهندسین و معماران ساختمان قرار دهیم. طراحان می توانند با اینکار با مشتریان و کارفرمایان بوسیله ی طرحی که ایجاد شده است ارتباط برقرار کنند و میزان رضایت و مطلوب بودن طرح را بررسی کنیم. معماران و مهندسین ساختمان می توانند قابلیت هایی نظیر رندرینگ (Rendering)، طراحی داخلی و دکوراسیون، چشم انداز طرح ساختمان، طراحی نما و … را در یک پروژه نمایش دهند.
طراحی نقشه ساختمان
نرم افزارهای طراحی ساختمان می توانند شرایطی را برای انتقال یا ورود نقشه های تهیه شده و همچنین ذخیره آنها را فراهم کنند. کلیه ی نقشه های یک ساختمان را می توانیم بصورت دو بعدی طراحی کنیم و سپس طرح آن در نرم افزارهای مورد نظر بصورت سه بعدی دربیاوریم. البته در این بین باید به محاسبات مهم معماری در انجام مراحل ساخت ساختمان مانند محاسبه منابع مالی و مصالح هم دقت کنیم.
مراحل و روند کاری بهینه
با استفاده از یک نرم افزار معماری کامل می توانیم کار یکپارچه سازی مراحل و روند کاری را به آسانی انجام دهیم. وقتی مراحل کاری یک سازه و ساختمان مشخص باشد به سادگی می توانیم آنها را مورد بازبینی قرار بدهیم و از نقطه نظرات ناظران و مهندسین دیگر استفاده کنیم تا با یک همکاری کامل در ساخت و سازها در یک شرکت فنی و مهندسی مواجه شویم.
مدیریت بهینه فایل ها
لازم به گفتن نیست که نقشه های ساختمانی و طراحی های دیجیتالی در اصل بعنوان دارایی های یک طراح و معمار ساختمان بحساب می آید. نرم افزار طراحی ساختمان به ما کمک می کند تا بتوانیم شرایطی را برای ثبت اطلاعات، ویرایش آنها و تبادل محتوا و همچنین ذخیره سازی طراحی های را انجام دهیم. امکان مدیریت نقشه ها، اسناد، پلان ها و تبادل آنها بین اعضای تیم طراحی ساختمان با استفاده از نرم افزارهای طراحی ساختمان فراهم است.
معرفی بهترین نرم افزارهای طراحی ساختمان
در گذشته فقط افرادی که توانایی مالی بالاتری داشتند می توانستند قبل از شروع یک پروژه ی ساختمانی، طراحی کامل آن را مشاهده کنند و جزئیات مدنظرشان را بیان کنند تا در آن طرح ها اعمال شود. ولی در حال حاضر با گسترش انواع نرم افزارهای طراحی ساختمان می توانیم براحتی با برخی نرم افزارها و اپلیکیشن های موجود طرح کلی یک ساختمان را بصورت فردی ایجاد کنیم و به مهندسین و معماران سازه نمایش دهیم.
در حال حاضر بازار موجود برای نرم افزارهای طراحی ساختمان بسیار گسترده است و هر روزه بر امکانات و ویژگی های آنها اضافه می شود که می توانیم در هرکدام از این نرم افزارها مشاهده کنیم. در ادامه می خواهیم به بررسی و شناخت مهمترین نرم افزارهای طراحی ساختمان بپردازیم و با آنها آشنا شویم، پس با ما همراه باشید.
بهترین نرم افزارهای موجود در بازار طراحی ساختمان عبارتند از :
- نرم افزار رویت (Revit)
- نرم افزار اسکچ آپ (Sketchup)
- نرم افزار اتوکد (Auto CAD)
- نرم افزار وی ری (V-Ray)
- نرم افزار آرچی کد (Archi CAD)
- نرم افزار چیف آرشیتکت (Chief Architect)
- نرم افزار وکتور ورکس (Vector Works)
- نرم افزار راینو تری دی (Rhino 3D)
در ادامه به بررسی 3 مورد از بهترین نرم افزارهای موجود برای طراحی ساختمان خواهیم پرداخت.
نرم افزار رویت (Revit)
از جمله بهترین نرم افزارهای موجود برای طراحی ساختمان نرم افزار رویت است که شرایط مناسب و کاملی را برای ثبت طراح ها و طراحی های ساختمان را ارائه می کند. با استفاده از این نرم افزار می توانیم المان ها و عناصر ساختمان را مانند درب و پنجره ها، دیوارها، اتاق ها و… را بصورت کاملا هوشمندانه طراحی کنیم. از جمله بخش هایی که می توانیم در طراحی داخلی ساختمان نیز از نرم افزار رویت (Revit) استفاده کنیم مربوط به طراحی بلندی بخش ها، پلان های کف ساختمان، چشم اندازهای سه بعدی، تصاویر گرافیکی هر بخش می باشد.
طرح های سه بعدی و تصویری واقعیت افزوده ای را می توانیم از طراحی فضاها داشته باشیم و آنها را بصورت واقعیت مجازی دربیاوریم تا کارفرمایان و مشتریان بتوانند طرح کامل شده نهایی را مشاهده کنند. از بهینه ترین ویژگی های نرم افزار رویت می توان به بخش محاسبه و ارزیابی هزینه های ساخت هر بخش اشاره کرد که در نظارت و عملکرد در طول اجرای پروژه بسیار حائز اهمیت است. نرم افزار رویت ابتدا دارای یک نسخه آزمایشی رایگان است که می توانید برای آشنایی با امکانات آن نسخه ی آزمایشی را نصب و استفاده کنید و جهت استفاده کامل از کلیه ی بخش های نرم افزار می بایست اشتراک ماهیانه این برنامه را پرداخت کنید.
- آموزش رویت آرکیتکچر Revit Architecture در معماری – مقدماتی — کلیک کنید
از مزایای اصلی نرم افزار طراحی ساختمان رویت این هست که می توانیم هنگامی که فضا را طراحی و ترسیم می کنیم متریال و برآوردی را از یک پروژه داشته باشیم تا طرح خروجی نهایی بعنوان یک ابزار دقیق توسط مهندسان اجرایی سازه قابل اجرا باشد.
برخی از ویژگی ها مهم نرم افزار رویت عبارتند از :
- سازگاری کامل با سایر نرم افزارهای معماری و طراحی ساختمان
- امکان نصب و اجرای پلاگین های وی ری
- رسم کردن جزئیات با چند کلیک و بسادگی
- طراحی بخش ها بصورت سه بعدی
- اجرا و رسم کردن بصورت دو بعدی
باید گفت که نرم افزار رویت از جهت مختلفی نسبت به نرم افزارهای دیگر قابلیت اجرایی بالایی دارد.
نرم افزار اسکچ آپ (Sketchup)
نرم افزار اسکچ آپ شرایط و امکان طراحی ساختمان و معماری با کیفیت بالایی را با استفاده از طراحی های سه بعدی به طراحان ارائه می کند تا در طول فرآیندهای تجسمی خلاقانه بکار گرفته شود. با این نرم افزار می توانیم بخوبی مانند بدست گرفتن یک مداد شروع به طراحی کنیم و هر ایده و خلاقیتی که داریم را پیاده سازی کنیم. در نرم افزار اسکچ آپ توانایی لازم را خواهیم داشت تا تحلیل مسائل را انجام دهیم و عناصر گسترده و متنوع آن استفاده کنیم.
اگر از فضا و بخش های سه بعدی خوشتان نمی آید می توانید از ابزارهای دو بعدی برای طراحی محیط یک ویلا، طراحی پلان، ارتفاعات، بخش های مختلف دیگر بهره ببرید و سپس به سراغ بلوک های عنوان بروید.
در حالی که طراحی با این برنامه طراحی ساختمان را انجام می دهیم می توانیم اسناد گرافیکی را تهیه کنیم و آنها را بخوبی اصلاح و بروزرسانی کنیم. این نرم افزار بصورت حرفه ای توانسته است انیمیشن ها، ویدیوها و تصاویر باکیفیتی را در اختیار مشتریان و کارفرمایان قرار دهد تا طراحی نهایی را تایید کنند. با استفاده از نرم افزار آزمایشی رایگان اسکچ آپ می توانید شروع بکار کنید و اگر از محیط و کار کردن با آن خوشتان آمد نسخه ی کامل و پولی آن را تهیه کنید.
برخی از ویژگی های مهم نرم افزار اسکچ آپ عبارتند از :
- مجموعه ای از هزاران پلاگین کاربردی و مهم
- سه بعدی سازی آسان و سریع فرم ها
- ایجاد ترسیم های دو بعدی بسادگی
- امکان نصب و فعال سازی پلاگین وی ری برای تصاویر واقعی
- طراحی سریع فرم های conceptual و ساده
از مهمترین قابلیت های نرم افزار اسکچ آپ این است که برای مهندسان مشاور که می خواهند فرم های ساده را با سهولت و سرعت بالا طراحی کنند بسیار مناسب است.
نرم افزار راینو تری دی (Rhino 3D)
یکی دیگر از نرم افزارهای طراحی ساختمان می خواهیم به آن اشاره کنیم نرم افزار قدرتمند راینو تری دی هست که می توانیم با استفاده از آن کار ایجاد، تحلیل، متحرک سازی، ویرایش، ثبت و همینطور تبدیل انواع نمودارها، اجسام جامد، سطوح، صفحات مشبک و… را انجام دهیم. اگر حتی بیشتر از یک نرم افزار طراحی ساختمان بخواهید به سراغ رفع نیاز خلاقانه خود بروید می توانید با نرم افزار راینو تری دی کار کنید.
با بهره بردن از تکنیک های موجود در این نرم افزار می توانیم بجای نقشه کشی با نرم افزار رقیب دیگر مانند اتوکد از نرم افزار راینو تری دی استفاده کنید زیرا علاوه بر امکان انجام طراحی می توانیم برنامه ریزی، بازاریابی، توسعه کسب و کار و البته قابلیت کمک گرفتن از شرکت سازنده این نرم افزار را نیز انجام دهیم. چون شرکت سازنده راینو تری دی بیش از 10 سال را صرف طراحی و توسعه، انتشار و حمایت های مختلف از این نرم افزار نموده تا به کمک سازندگان، کارکنان شرکت های طراحی و توسعه ساختمان و همچنین طراحان، مهندسان بیاید.
از این نرم افزار می توانید بر روی سیستم عامل های ویندوز و مک استفاده کنید و همچنین انواع آموزش ها و ویدیوهای مهارتی آن را از کلیه ی شبکه های اجتماعی دریافت کنید. مانند سایر برنامه های دیگر نرم افزار راینو تری دی نیز دارای یک نسخه ی رایگان آزمایشی است که اگر بخواهید از امکانات کامل آن استفاده کنید می توانید نسخه ی پولی آن را تهیه کنید.
برخی از امکانات و ویژگی های مهم نرم افزار راینو تری دی عبارتند از :
- ساخت و ایجاد انواع انیمیشن و ویدیوهای متحرک
- دارای سرعت بالا در مقایسه با سایر نرم افزارهای طراحی ساختمان
- پشتیبانی از پلاگین وی ری جهت واقعی سازی تصاویر ایجاد شده
- امکان استفاده برای طرح های ایده آل گرایانه و معماری نوین
- طراحی سه بعدی با استفاده از فرم های پیچیده در کمترین زمان
- ایجاد و رسم اشکال دو بعدی
نرم افزار طراحی سازه و معماری راینو تری دی همانند رقیب خود یعنی تری دی مکس (3DMax) می باشد ولی با این تفاوت که بسیار سبکتر و سریعتر از آن عمل می کند. همچنین قابلیت های سه بعدی سازی در راینو تری دی از نرم افزار تری دی مکس بسیار قدرتمندتر است. در کل می توانیم از این نرم افزار برای فرم ها و فضاهای پیچیده بخوبی استفاده کنیم.
جمع بندی درباره نرم افزار طراحی ساختمان
در این مطلب سعی کردیم تا با موضوع و مفهوم طراحی ساختمان در علم معماری و ساخت سازه آشنا شویم و ویژگی ها و کاربردهای طراحی ساختمان را بیان کنیم تا علاقمندان به این زمینه بتوانند از راهنمایی های صورت گرفته کمال بهره را ببرند. جهت کار با انواع نرم افزار طراحی ساختمان برخی از این برنامه ها را که جزء محبوبترین و پرکاربردترین نمونه ها بودند را معرفی کردیم و با خصوصیات آنها آشنا شدیم. اگر بخواهید به صورت اصولی و همراه با آخرین اطلاعات روز طراحی ساختمان شروع به کار با نرم افزارهای موجود کنید می توانید از فیلم های آموزشی فرادرس استفاده کنید تا بتوانید در این زمینه بخوبی موفق شوید و از نظرات و پیشنهادات اساتید خبره در این زمینه استفاده کنید.
- مجموعه آموزش نرم افزارهای مهندسی عمران — کلیک کنید