میزان موفقیت در پروژه های سئو چگونه تعیین میشود؟
تصور کنید که بعد از راه اندازی یک وبسایت زیبا و تلاش زیاد برای بهبود بازاریابی محتوایی آن، زمان زیادی را هم برای توجه به شخصیت خریداران و مخاطبان هدفتان صرف کرده اید. حالا زمان آن رسیده که نتیجه تلاش ها و آخرین پیشرفت های کمپین های راه اندازی شده را به کارفرما و بالادستی ها نشان دهید. در این مرحله با چند پرسش جدی مواجه میشویم:
- چطور میتوان دستاوردهای کسب شده را به طور واقعی به آنها ثابت کرد؟
- برای نمایش ارزش های به دست آمده‌ی پروژه به کارفرما یا مدیر، چه معیارهایی وجود دارد؟
پاسخ این سوال ها در دل “شاخص های کلیدی عملکرد” یا همان KPI ها نهفته ست.
شاخص های کلیدی عملکرد، معیارهایی عینی و قابل لمس هستند که درصد موفقیت شما در کمپین ها و فعالیت های شما بر روی یک سایت را به طور شفاف به نمایش میگذارند.
اما مهمترین KPI هایی که می توانند موفقیت شما در سئو و بازاریابی دیجیتال را نشان دهند را می شناسید؟
در این مقاله 8 مورد از این شاخص های حیاتی برای تعیین میزان موفقیت یک پروژه سئو را به شما معرفی می کنیم.
1- افزایش بازدید سایت از گوگل یا Organic Sessions
این شاخص، افزایش بازدید وبسایت شما از طریق موتورهای جستجوگر مثل گوگل و بینگ را زیر نظر می گیرد. هر session به معنی ورود یک کاربر به صفحات وبسایت شما، انجام یک فعالیت مثل اسکرول کردن، کامنت گذاری و یا لایک کردن مطلب و در نهایت خروج کاربر از وبسایت است. اما در صورتی که یک کاربر هیچ گونه فعالیتی روی صفحه وبسایت شما نداشته باشد، این سشن به طور خودکار بعد از 30 دقیقه بسته خواهد شد.
هر کاربر می تواند چندین سشن را در زمان بازدیدش از وبسایت شما ایجاد کند. بازدیدهای طبیعی یا همان سشن های ارگانیک به طور مستقیم به کمک ابزار گوگل آنالیتیکز قابل ردیابی و بررسی هستند. اما ابزارهای جانبی ای مثل Agency Analytics نیز هستند که گزارش های جمع آوری شده ای از منابع مختلف را در این باره برای شما جمع آوری میکنند.
به جرات باید بگوییم که ترافیک طبیعی وبسایت شما مهمترین شاخص کلیدی عملکرد آن است. چرا که به طور مستقیم همسو با هدف اصلی فعالیت های سئو یعنی دیده شدن در موتورهای جستجو است.
با کمی موشکافی در داده های آماری و موقعیت وبسایتتان روی کلمات کلیدی مختلف در گوگل آنالیتیکز یا گوگل سرچ کنسول، می توان دلایل بالقوه ی رشد در شاخصِ مهم organic sessions را پیدا کرد.
برای مثال، دلیل این موضوع می تواند افزایش جستجوی برند شما توسط کاربران در موتورهای جستجوگر باشد. احتمالا نتیجه تلاش های بازاریابی دیجیتال یا حتی بازاریابی سنتی شما، خودش را در آگاهی مخاطبان از برندتان در اینترنت نشان میدهد. در نتیجه نیز تعداد جستجوهای نام برند شما و در نهایت محصولات شما در موتورهای جستجو افزایش پیدا خواهد کرد.
به محض اینکه فعالیت های on-page و off-page سئو شما شروع شود، جایگاه وبسایت شما هم بر روی کلمات کلیدی ای که هدف قرار داده اید، و هم آنهایی که فکرش را نکرده بودید بهبود پیدا خواهد کرد.
نرخ کلیکی که از وبسایتتان انتظار دارید با تغییر در جایگاه هر یک از صفحات شما در صفحه نتایج جستجوی موتورهای جستجو تعیین می شود. برای مثال تغییر موقعیت صفحات شما از جایگاه سوم به دوم در صفحه نتایج جستجو، روی نرخ کلیک سایت شما تاثیر مثبت قابل ملاحظه ای خواهد داشت. بدیهیست که تغییر جایگاه شما در صفحات، مثلا ارتقاء جایگاه از صفحه دوم نتایج به صفحه اول هم به همان نسبت در نرخ کلیک شما رشد ایجاد خواهد کرد.
بهترین راه برای افزایش جستجوی طبیعی یا ارگانیک، انتخاب یک عنوان رقابتی، چالشی و مرتبط با کسب و کارتان و نوشتن توضیحات قوی و توصیفی ست که با کمی فریبندگی تبدیل به یک فراخوان خوب برای وبسایت شما شود. این کار بعنوان روشی حرفه ای بهمراه تکنیک هایی کلاه سفید مختلف دیگری در کارگاهی با عنوان کارگاه تکنیک های حرفه ای سئو در آکادمی وبسیما آموزش داده می شود.
توجه داشته باشید که هم روش های دیجیتالی و سنتی، و هم تکنیک های بازاریابی آنلاین و آفلاین به طور یکسان می توانند به افزایش بازدید وبسایت شما و organic session های شما کمک کنند.
2- بهبود رتبه در کلمات کلیدی مهم یا keyword ranking increases
معیار رتبه کلمات کلیدی درواقع براساس جایگاه وبسایت شما در کلمات کلیدی مشخص روی موتورهای جستجوگر قدرتمندی مثل گوگل و بینگ تعیین می شود. هرچقدر به جایگاه اول نزدیک باشید طبیعتا وضعیت بهتری خواهید داشت و هرقدر که جایگاه شما در کلمات کلیدی با ارزش یعنی کلماتی که جستجوی بیشتری دارند بهتر باشد، موفق تر خواهید بود.
برای بررسی رتبه سایت روی کلمات کلیدی مهم، ابزارهایی مثل SEMrush ، SE Ranking و از همه مهمتر Google Search Console هستند که می توانند به شما کمک کنند.
قاعدتا جایگاه شما در برخی عبارات کلیدی مثل نام برند یا عبارات کلیدی طولانی تری که معرف فعالیت های شماست معمولا خوب خواهد بود. از طرف دیگر، سایر کلمات و عبارات کلیدی که بدلیل مقاصد تجاری در آنها رقابت بالایی وجود دارد باید برای شما بعنوان استراتژی های طولانی مدت باشند. تصویر زیر روند بهبود جایگاه سایت در یک کلمه مشخص طی بازه زمانی 6 ماهه را نمایش میدهد.
معیار رتبه سایت شما در کلمات کلیدی نیز جزو KPIهای با اهمیت است. چرا که ارتباط تنگاتنگی میان ارتباط مستقیم مشتریان شما با فعالیت های سئوی شما در این باره وجود دارد. بهبود رتبه شما در کلمات کلیدی اولین گام شما برای رسیدن به سایر اهدافی مثل افزایش ترافیک، کاربران جدید و در نهایت فروش بیشتر است.
به این نکته دقت داشته باشید که نوسانات رتبه وبسایت در بازه های زمانی کوتاه، امری طبیعی و وابسته به آپدیت های الگوریتم گوگل خواهد بود، اما در دراز مدت باید شاهد رشد در جایگاهتان باشید.
نه به طور روزانه اما حداقل به صورت هفتگی و منظم جایگاه وبسایتتان را رصد کنید. افت شدید جایگاه شما می تواند نشانه هایی از وجود مشکل در وبسایت شما باشد که باید به آن رسیدگی کنید. اگر جایگاه شما دچار افت کوتاهی می شود شتابزده عمل نکنید، بهینه سازی بیش از حد نیز به اندازه عدم بهینه سازی می تواند مخرب باشد.
3- افزایش فروش و نرخ تبدیل کاربر به مشتری lead/conversions
دو فاکتور اولیه ای که عنوان شد درباره جذب کاربران به وبسایت از طریق موتورهای جستجو گر بود. اما نیاز دارید کاربران بعد از ورود به وبسایت شما چه فعالیت هایی داشته باشند؟
حتما دوست دارید و امیدوارید که کاربر جذب شده به وبسایت در نهایت به فروش شما ختم شود.
یک کاربر جذب شده یا همان lead در واقع یک مشتری بالقوه است که احتمالا یکی از فعالیت های زیر را انجام میدهد :
- ثبت نام در خبرنامه
- پر کردن فرم ارتباط با ما برای کسب اطلاعات بیشتر
- برقراری یک تماس تلفنی
- ثبت نام در وبینار های شما
- یا از همه خوشایندتر، خرید محصولات به صورت آنلاین
با تعریف Goal و Event در گوگل آنالیتیکز میتوانید کاربران جذب شده را از چند منظر تحت نظارت داشته باشید:
- نرخ تبدیل در موبایل بیشتر است یا دسکتاپ؟
- مخاطبانی که به مشتریان شما تبدیل شده اند بیشتر از آقایان بوده اند یا خانم ها؟
- آیا محتوای شما قابل اطمینان یا راضی کننده بوده است؟
- کاربران جذب شده به راحتی در مسیر تبدیل به مشتری پیش بینی شده حرکت کردند؟
بررسی این معیارها به شما کمک میکند تا دید درستی از موفقیت خود در سئو سایت داشته باشید. اگر هدف شما صرفا افزایش تعداد بازدید یا کسب جایگاه بهتر باشد ممکن است هدف اصلی که افزایش فروش است غافل بمانید. در بسیاری از پروژه های سئو با اینکه افزایش چشم گیری در آمار بازدید سایت ایجاد نمیشود ولی تاثیرات قابل ارائه ای در تبدیل کاربر به مشتری و افزایش فروش مشاهده میگردد.
4- نرخ خروج از سایت یا Bounce Rate
نرخ پرش در واقع معیاری ست که درصد خروج کاربران بلافاصله پس از بازکردن وبسایت شما بدون هیچ فعالیتی را اندازه گیری می کند. این معیار براساس تعداد Session های بدون فعالیت نسبت به کل session ها اندازه گیری می شود.
نرخ پرش استاندارد چیزی در حدود 40 تا 60 درصد است. این به این معناست که نزدیک به نیمی از سشن های ایجاد شده توسط کاربران بدون هیچ فعالیتی از سوی آنها به پایان رسیده است.
در نظر داشته باشید که درصد نرخ پرش ارتباط مستقیمی با صنعت و نوع مخاطب شما دارد.
این معیار از این جهت با اهمیت است که برای الگوریتم های موتورهای جستجوگر، رضایت کاربران در مشاهده نتایج، اولویت بسیار بالایی دارد. زمانی که یک کاربر عبارتی را جستجو می کند، موتورهای جستجو تلاش می کنند تا مرتبط ترین نتایج با بهترین کیفیت ممکن را به کاربرانشان نمایش دهند تا مشکلی از آنها را حل کنند.
تصویر زیر مقایسه نرخ پرش دو ماه متوالی را نمایش میدهد که با کاهش 1.12 درصدی روبرو بوده است.
هنگامی که کاربر پس از ورود به یکی از نتایج نمایش داده شده بلافاصله به صفحه نتایج گوگل پرش می کند، می تواند نشان دهنده این باشد که نتیجه نشان داده شده مرتبط نبوده، به راحتی قابل درک نبوده و یا اینکه محتوا برای کاربر قابل اعتماد نبوده است. در طرف مقابل نیز کم بودن نرخ پرش کاربران می تواند نشان دهنده مرتبط بودن محتوا با نیاز کاربر، مسیریابی راحت کاربر در صفحه مورد نظر و رضایت بخش بودن نتایج برای او باشد.
دقت کنید که آمار 40 تا 60 درصد تنها یک عدد متوسط است و شما میتوانید این عدد را برای سایت خود به کمترین حد ممکن برسانید. معمولا نرخ پرش به تنهایی فاکتور مناسبی برای سنجش موفقیت یک پروژه سئو نیست ولی با قرار گیری آن در کنار شاخص های دیگر مانند افزایش بازدید یا بهبود جایگاه میتوان گزارشات دقیق و معناداری به عنوان مشاور سئو تهیه نمود.
5- تعداد صفحات مشاهده شده در هر بازدید یا Page Per Session
این معیار به طور میانگین به شما نشان می دهد که هر کاربر چه تعداد صفحه از وبسایت شما را در هر بار مراجعه به وبسایت بازدید کرده است. توجه داشته باشید که مراجعه مجدد به یک صفحه از وبسایت نیز در این معیار اندازه گیری می شود.
سوالی که پس از شناخت این شاخص عملکرد پیش می آید این است که رقم منطقی برای آن چقدر است؟
توجه کنید که شاخص page per session وابستگی کاملی با عمق و ساختار سایت شما و همچنین پیچیدگی مسیر تبدیل کاربران شما به مشتری دارد، در نتیجه نمیتوان یک عدد مشخص برای همه سایت ها در نظر گرفت.
اگر وبسایت شما یک وبسایت تک صفحه ای باشد، 1 صفحه در هر بازدید طبیعتا آمار منطقی ای خواهد بود. در این صورت بهتر است برای سنجش عملکردتان به مدت زمان حضور کاربر بر روی وبسایت تمرکز کنید.
در مقابل، اگر وبسایت شما محتواهای متعددی برای ارائه اطلاعات به کاربر دارد و یا صاحب یک وبسایت فروشگاهی هستید که کاربر در آن به مقایسه محصولات مختلفی می پردازد، باید انتظار تعداد صفحات بسیار بیشتری را در آمار “متوسط تعداد صفحات بازدید شده” تان داشته باشید.
نمودار زیر آمار تفکیکی از تعداد بازدید صفحات توسط کاربران را نمایش میدهد. همانطور که مشخص است هرچقدر تعداد بازدید صفحات بیشتر شود کاربرانی که وارد سایت شما شده اند ارزشمندتر خواهند بود. یکی از روش های ارزش گذاری تبلیغات در مقابل سئو نیز توجه به تعداد صفحات بازدید شده توسط کاربران در هر بازدید است.
بخاطر داشته باشید که حتی اگر این شاخص عملکرد رقم بالایی داشته باشد به تنهایی نشان دهنده میزان موفقیت شما نیست. زمانی که این کاربران تبدیل به مشتریان شما شده و فعالیت مهمی مثل خرید انجام دهند، به هدفتان رسیده اید.
بهبود آمار مربوط به بازدید صفحات در مقایسه با ماه های پیشین را میتوان یکی از مهمترین عوامل مربوط به سئو تکنیکال یا بهبود تجربه کاربری سایت دانست، به عنوان یک متخصص سئو وظیفه شما تنها جذب بازدیدکننده برای سایت نیست بلکه باید بر روی مسیر کاربر در سایت و نرخ تبدیل آن به مشتری نیز ایده هایی کاربردی داشته باشید.
6- زمان متوسط حضور کاربر در سایت Average Session Duration
یکی دیگر از معیارهای سنجش عملکرد سئو، زمان متوسط حضور کاربر در وبسایت شماست. به هر میزان که عمق محتوا و ساختار سایت شما بیشتر باشد، می توانید انتظار داشته باشید که این زمان نیز بیشتر باشد.
دلیل اهمیت زمان متوسط حضور کاربر در وبسایت، مشخص شدن میزان رضایت کاربر از کیفیت محتوا و انگیزه بخشی آن برای ادامه حضور کاربر در وبسایت شماست.
هرقدر که محتوای شما راضی کننده تر باشد، کاربر اشتیاق بیشتری برای ماندن در صفحه شما، مطالعه محتوا و کلیک بر روی لینک های داخلی شما خواهد داشت. حتما از خودتان میپرسید که افت یا رشد شدید در نرخ متوسط زمان حضور کاربر روی وبسایت نشان دهنده چه چیزی ست؟
در پاسخ به این سوال باید بگوییم که بهتر است برای رفع این مشکل با بهبود عملکرد دکمه های فراخوان (CTA) و همینطور لینک سازی های داخلی استاندارد، کاربر را به مسیر درست تبدیل به مشتری هدایت کنید. همچنین ارائه محتوای ارزشمند، فعال سازی بخش نظرات در صفحه و استفاده از ویدئو میتواند زمان حضور کاربران را افزایش دهد.
زمانی که پروژه سئو سایت به شما سپرده شده است؛ میتوانید با مقایسه زمان حضور کاربران در صفحاتی که شما ایجاد کرده اید با صفحاتی که قبلا بر روی سایت موجود بوده است گزارش مناسبی برای نمایش تاثیر فعالیت های خود تهیه نمایید. تصویر زیر افزایش زمان حضور کاربران در یک بازه سه هفته ای را نشان میدهد و در همین مدت کوتاه این زمان به طور متوسط برای هر کاربر 1 دقیقه و 26 ثانیه افزایش داشته است.
7- مدت زمان بارگذاری صفحات Page Load Time
شاید در وهله اول این نکته قابل لمس نباشد اما افزایش زمان لود صفحات می تواند عاملی منفی و تاثیرگذار بر روی تمامیِ شاخص های عملکرد کلیدی که نام بردیم باشد.
اگر زمان لود صفحه بیشتر از حد انتظار شما طول بکشد، به طور طبیعی به صفحه نتایج موتور جستجو بازخواهید گشت. به همین سادگی در صورتی که بارگذاری صفحه زیاد طولانی شود، علاقه ای به ادامه جستجو در آن سایت نخواهید داشت. حتی یک درجه بالاتر، با افزایش این زمان طبیعتا تمایلی به خرید از این وبسایت نخواهید داشت چرا که اولین برخورد شما با این وبسایت ناخوشایند بوده است.
زمان لود ایده آل هر وبسایت وابستگی مستقیمی به میزان پیچیدگی محتوا و صبر مخاطبان شما دارد اما در نظر داشته باشید که؛
بیشتر کاربران در صورتی که لود وبسایت شما بیش از 4 ثانیه طول بکشد، آن را ترک خواهند کرد.
این معیار با شاخص کلیدی نرخ پرش کاربران ارتباطی تنگاتنگ دارد. هر ثانیه ای که به لود صفحات شما اضافه شود، نرخ پرش سایت شما نیز به همان نسبت افزایش پیدا خواهد کرد. در واقع وبسایتی با زمان لود 5 ثانیه ای، 60 درصد احتمال افزایش نرخ پرش بیشتری نسبت به یک وبسایت با سرعت لود 1 ثانیه خواهد داشت.
برای رصد دقیق سرعت لود وبسایت، بهترین ابزار موجود وبسایت GTMetrix است. این ابزار با نمایش سرعت لود صفحات و ارائه پیشنهاداتی در جهت بهینه سازی کدها، محتوا، تصاویر و البته سرور، در بهبود سرعت لود صفحات شما نقش مهمی خواهد داشت.
هر بار که فعالیتی را بر روی وبسایتتان انجام می دهید، چه بازطراحی یک صفحه و چه آپلود یک تصویر جدید، حجم و سرعت لود صفحه را مد نظر داشته باشید. بهینه سازی اندازه تصاویر، محتوا، کدها و امثال آن در همان ابتدای کار، فرآیند ساده تری در مقایسه با بررسی حجم انبوهی از این موارد پس از مواجهه با مشکل کاهش سرعت خواهد بود.
به عنوان یک متخصص یا مجری سئو، ارائه گزارشاتی در مورد کاهش سرعت لود صفحات میتواند نشان دهنده فعالیت های مثبت شما در زمینه سئو تکنیکال باشد.
8- مهمترین صفحات خروج از سایت Top Exit Pages
صفحه خروج درواقع آخرین صفحه ای است که کاربر قبل از خروجش از وبسایت شما در آن حضور داشته. خروج کاربر به معنی بستن تب وبسایت شما، بستن مروگر و یا جستجوی یک وبسایت تازه است.
نکته مهم در مورد این شاخص کلیدی عملکرد آن است که الزاما صفحات خروج صفحات بدی نیستند. برای مثال ممکن است صفحه خروج کاربر شما صفحه تشکر از خرید، یا تایید خرید باشد. اما درصورتی که بیشتر کاربران شما، از جایی خارج شده اند که مد نظر شما نبوده و یا انتظارش را نداشته اید، این اتفاق می تواند نشان دهنده ی فرصت جدیدی برای بهبود UX سایت باشد.
برای یافتن صفحات خروج سایت می توانید به کمک گوگل آنالیتیکز در قسمت behavior reports و از بخش Site content به صفحات خروج یا exit pages دسترسی داشته باشید.
در این مورد شاخص دیگری به نام نرخ خروج وجود دارد که با مقایسه تعداد خروج های کاربران از یک صفحه نسبت به تعداد بازدیدهای از آن سنجیده می شود. درصورتی که نرخ خروج کاربران شما در صفحه ای زیاد است، بهینه سازی این صفحه می تواند به نفع شما تمام شود.
پیش از شروع یک پروژه سئو باید صفحات خروج سایت را به دقت آنالیز کرده و آمار آنها را ثبت کنیم. زمانیکه قصد ارائه گزارش به کارفرما یا مدیر مجموعه را داریم توجه به این صفحات و تغییر رفتار کاربران در آنها میتواند برگ برنده شما برای نمایش دستاوردهای پروژه باشد.
سخن پایانی
انجام تکنیک های سئو در سایت به تنهایی نمیتواند نشان دهنده ارزش و تاثیر فعالیت های شما در یک پروژه سئو باشد. برای آنکه بتوانید درک درستی از تاثیر آنها داشته باشید و در آینده گزارشات واقعی و ارزشمند به کارفرما ارائه دهید بهتر است قبل از شروع پروژه یک گزارش از وضعیت سایت تا آن زمان به همراه اطلاعاتی در مورد تعداد بازدیدکنندگان و رفتار آنها در سایت تهیه کنید.
در روند اجرای پروژه با استفاده از ابزارهای کاربردی مانند Google Analytics و Google Search Console میتوانید آمارهای بدست آمده را تحلیل کرده و تاثیر فعالیت های خود را به خوبی آشکار سازید. بیشتر کارفرمایان تنها به جایگاه یک کلمه کلیدی خاص در نتایج گوگل توجه میکنند و بهبود رتبه در عبارت های پر رقابت ممکن است به ماه ها زمان نیاز داشته باشد.
با استفاده از فاکتورهای معرفی شده در این مقاله، میتوانید دستاوردهایی که مستقیما در رتبه بندی آن عبارات تاثیرگذار نیستند ولی میتوانند بر سئو سایت و نرخ تبدیل به مشتری آن اثرگذار باشند را در گزارشات خود ارائه دهید تا کارفرما از روند مثبت سایت مطلع شود.
به نظر شما کدام یک از فاکتورهای ذکر شده معیار مناسبی برای سنجش موفقیت یک پروژه سئو هستند؟ آیا شما از روش های دیگری برای آنالیز فعالیت های خود و تاثیر آنها استفاده میکنید؟
نوشته 8 معیار کلیدی برای سنجش موفقیت در پروژه های سئو اولین بار در وبسیما پدیدار شد.