شاید تا به‌حال با کلمات وبمستر، توسعه‌دهنده‌ی، طراح و برنامه‌نویس وب رو به رو شده باشید، بسیاری از افراد مفهوم این کلمات را یکسان و برابر هم می‌دانند در حالی که در دنیای وب هر کدام از این کلمات به شخصی با حرفه‌ی خاص خود مربوط می‌شود، در ادامه با همیار آی تی همراه باشید تا با هم به بررسی نحوه‌ی عملکرد یک سایت بپردازیم و بدانیم یک وبسایت اینترنتی برای فعالیت خود به چه افراد و با چه وظایفی احتیاج دارد.
به طور کلی یک وبسایت برای ادامه‌ی فعالیت خود به افرادی با وظایف زیر احتیاج دارد:
- طراح وبسایت (Web Designer)
- برنامه‌نویس وب (Web Programmer)
- توسعه‌دهنده‌ی وب (Web Developer)
- مسئول سئوی وبسایت (SEO Manager)
- مدیریت هاست و سرور (Server Admin)
- تولیدکنندگان محتوا (Content Manager)
- مدیر وبسایت یا وبمستر (Webmaster)
البته ذکر این نکته حائز اهمیت است که معمولا در یک وبسایت تمام این افراد حضور نداشته و وظایف تقسیم می‌شوند، همچنین در اکثر وبسایت‌های نسبتا کوچک تمام این فعالیت‌ها توسط یک وبمستر یا همان مدیر وبسایت انجام می‌شود، در ضمن علاوه بر وظایف فوق، فعالیت‌هایی مانند ارتباط با مشتری یا کاربران، مسئول فروش خدمات، مسئول شبکه‌های اجتماعی و… نیز در یک وبسایت وجود دارند که به دلیل طولانی شدن مطلب از توضیح آن‌ها می‌پرهیزیم، در ادامه با همیار آی تی همراه باشید تا این وظایف را با زبانی ساده برای شما شرح دهیم.
طراح وب (Web Designer) کیست و چه وظیفه‌ای دارد؟
یک طراح وب را مانند طراح داخلی ساختمان در نظر بگیرید، برای یک طراح وب مهم است که وبسایت در ظاهر چگونه به نظر میرسد، ابزار کار طراح وب شامل فونت‌ها، رنگ‌ها، گرافیک و… می‌باشد، همچنین آن‌ها نحوه‌ی قرار گیری اِلمان‌های مختلف وبسایت، چینش و ظاهر منو‌ها را نیز مورد توجه قرار میدهند.
به عبارت دیگر می‌توان طراحان وب را هنرمندان خلاق یک وبسایت دانست که برای ایجاد یک ظاهر دلنشین و زیبا تلاش می‌کنند، در حقیقت بخشی از طراحی UI وبسایت بر عهده‌ی این افراد می‌باشد.
به عنوان مثال همیار آی تی را در نظر بگیرید، تمام رنگ‌ها، فونت‌ها، محل قرارگیری بخش‌های سایت، تصاویر و… مربوط به بخش طراحی وب می‌شود.
برنامه‌نویس وب (Web Programmer) کیست و چه وظایفی دارد؟
برنامه‌نویس وب کسی است که به حداقل یکی از زبان‌های برنامه‌نویسی تحت وب مسلط بوده و با استفاده از آن‌ها ساختار اصلی وبسایت را کدنویسی و پیاده سازی می‌کند، او می‌تواند عملکرد جدیدی را به وبسایت اضافه کرده یا آن را ویرایش کند، برنامه‌نویس‌ها معمولا کدنویس (Coder) نیز هستند، اما یک کدنویس الزاما برنامه‌نویس نخواهد بود.
در این مورد نیز اگر بخواهیم همیار آی تی را مورد بررسی قرار دهیم، قسمت‌هایی از سایت که شما مستقیما آن‌ها را نمی‌بینید مربوط به قسمت برنامه‌نویسی وب می‌شوند، مثلا در سایدبار سمت راست (که هنگام مشاهده‌ی سایت با موبایل بعد از این متن قرار می‌گیرد) بخشی با عنوان “آموزش‌های پرطرفدار” وجود دارد، این قسمت با توجه به مطلبی که در حال خواندن آن هستید به صورت هوشمند موضوعات متفاوتی را به شما پیشنهاد می‌دهد، ایجاد چنین سیستمی توسط برنامه‌نویسان قابل انجام است.
توسعه‌دهنده‌ی وب (Web Developer) کیست و چه وظیفه‌ای دارد؟
به طور کلی توسعه‌دهندگان وب علاوه بر قدرت برنامه‌نویسی توانایی ایجاد ارتباط بین اجزای مختلف وبسایت را بر عهده دارند، آن‌ها همچنین تمرکز خود را روی بخش فنی وبسایت قرار میدهند، نحوه‌ی کار کردن بخش‌های مختلف وبسایت، عملکرد صحیح منو و لینک‌ها و… از مواردی است که توجه توسعه‌دهندگان وب را جلب می‌کند.
علاوه بر این، توسعه‌دهندگان وب بررسی می‌کنند که سایت برای کابران به خوبی عمل کرده و به راحتی قابل استفاده باشد، در اصل قسمتی از طراحی UX وبسایت بر عهده‌ی این افراد خواهد بود.
مسئول سئو (SEO Manager) کیست و چه وظایفی دارد؟
واژه‌ی SEO از عبارت Search Engine Optimization می‌آید، به معنای بهینه‌سازی سایت برای موتورهای جستجو، شخصی که مسئولیت سئوی یک وبسایت را بر عهده دارد باید بر نحوه‌ی نگارش متون سایت، لینک‌ها، شبکه‌های اجتماعی، آنالیز رفتار کاربر و موتورهای جستجو و… نظارت داشته باشد و سعی کند وبسایت را به گونه‌ای بهینه‌سازی کند تا هنگامی که کاربران یکی از مطالب را داخل موتورهای جستجو سرچ می‌کنند به وبسایت مورد نظر ما برسند، به طور کلی برقراری تعامل میان سایت و موتور جستجویی مانند گوگل بر عهده‌ی مسئول سئوی وبسایت می‌باشد.
مدیر سرور (Server Admin) کیست و چه وظایفی دارد؟
در ابتدا بیاید با مفهوم سرور آشنا شویم، سرور (Server) به معنای سرویس‌دهنده، کامپیوتر همیشه روشنی است که وبسایت و محتویات آن را در خود نگهداری می‌کند.
سرورها نیز مانند هر رایانه‌ی دیگری احتیاج به تعمیر، پیکربندی و نگهداری دارند، شخصی که وظیفه‌ی نگهداری و مراقبت از این کامپیوتر را بر عهده دارد مدیر سرور خواهد بود، هر چند برای وبسایت‌های معمولی این وظیفه توسط شرکت‌های ارائه‌دهنده‌ی هاست و سرور انجام می‌شود.
تولید کننده‌ی محتوا (Content Manager) چه مسئولیتی دارد؟
به طور معمول قلب تپنده‌ی یک وبسایت محتوای آن است، بدون وجود متحوای مناسب کاربری نیز وجود نخواهد داشت و در نتیجه وبسایتی درکار نخواهد بود، تولید کنندگان محتوا نقش مهمی در فعالیت یک وبسایت بر عهده دارند.
همین متنی که شما هم‌اکنون در حال مطالعه‌ی آن هستید محتوای سایت است، محتوا می‌تواند شامل متن، تصویر، ویدئو، پادکست، اینفوگرافیک و… باشد که با توجه به ماهیت یک وبسایت متفاوت خواهد بود، افرادی که این محتوا را خلق می‌کنند همان تولید کنندگان محتوا هستند.
وبمستر (Webmaster) کیست و چه وظایفی دارد؟
وبمسترها به طور کلی مدیریت یک وبسایت را بر عهده دارند، تولید محتوا، مدیریت، طراحی و کدنویسی‌های جزئی، مدیریت سرور، تعامل با کاربران، بهینه‌سازی و سئو، برنامه‌ریزی، سازماندهی و به‌روز رسانی وبسایت از جمله فعالیت‌های یک وبمستر می‌باشد، به طور کلی می‌توان آن‌ها را مانند آچار فرانسه‌ی وبسایت دانست!
هر چند تمام این مسئولیت‌ها می‌توانند توسط افراد جداگانه‌ای انجام شوند اما در وبسایت‌های نسبتا کوچک‌تر این وظایف به علاوه‌ی تمام فعالیت‌های طراحی و توسعه‌ی وب توسط وبمستر انجام می‌شود.
هرچند با توجه به نوع و موضوع فعالیت وبسایت، تمام و یا بخشی از این وظایف دستخوش تغییر می‌شوند، به عنوان مثال در یک وبسایت فروشگاهی بخش فروش محصول یا خدمات نقش بسیار پر رنگ‌تری به خود می‌گیرد، اما در حالت کلی وظایفی که در بالا به آن‌ها اشاره کردیم تقریبا در هر وبسایتی یافت می‌شود.