امروزه اکثر سازمان های بزرگ و موفق به جای تاکید بر اهداف کمی، بر ظرفیت سازی و ارتقای توانمندی های حرفه ای و تخصصی منابع انسانی در همه سطوح تاکید دارند. برای حصول به این اهداف، داشتن طرح آموزش کارکنان و مدیریت صحیح نیروی انسانی را در دستور کار خود قرار داده اند تا تحقق اصول و راهبرد های مزبور میسر شود. در این پست به تعاریف و تشریح مفاهیم موجود در طرح های آموزشی خواهیم پرداخت و در ادامه راه کاری مناسب و مقرون به صرفه برای داشتن یک طرح آموزشی آماده بیان خواهیم کرد پس با ادامه این پست با ما همراه باشید.
مقدمه
آموزش و توانمند سازی منابع انسانی به عنوان مهم ترین سرمایه ی سازمان ها همواره مورد توجه محققان و دست اندکاران علم مدیریت بوده و از آن به عنوان با ارزش ترین و بزرگ ترین دارایی هر سازمان یاد شده است. سازمان هایی که به ارزش نیروی انسانی خود پی برده اند و برای آموزش و توانمند سازی منابع انسانی خود طرح آموزش کارکنان را در دستور کار خود قرار داده اند، همواره نتایج مطلوبی را در رشد و پیشرفت سطح عملکرد شان را شاهد بوده اند.
آموزش با ایجاد ظرفیت های لازم در کارکنان و تحول پذیر نمودن آنها در تفکر، ذهنیت و برداشت ها، موانع تغییر را مرتفع ساخته و به شناخت مسئله و حل موضوع کمک می نماید. بنابراین آموزش، هم توسعه فردی و هم توسعه سازمانی را مد نظر قرار می دهد. از آنجایی که اهداف سازمان ها تحت شرایط مختلف دچار تحول می شود، بایستی برای کنترل و حفظ عملکرد سازمانی، شایستگی کارکنان مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد و متناسب با آن طرح آموزش کارکنان ارائه شود.
با توجه به اهمیت آموزش منابع انسانی، هر سازمانی می تواند دروه های آموزش کارکنان خود را در قالب و چارچوب های مشخص و تحت عناوینی همچون کارگاه های آموزشی، سمینار ها، وبینار ها، سخنرانی های انگیزشی و غیره برگزار کند. داشتن طرح و برنامه ریزی دقیق برای برآورده کردن نیازهای اصلی کارکنان از اولویت های آموزش در سازمان ها است و مدیران ارشد یک سازمان بایستی توجه ویژه ای نسبت به آن داشته باشند. برای آگاهی بیشتر از اهمیت آموزش منابع انسانی در سازمان ها پیشنهاد می کنیم آموزش مدیریت منابع انسانی فرادرس را مطالعه کنید. برای این کار می توانید بر روی لینک زیر کلیک کنید و محتوای آموزشی این دوره را تهیه فرمایید.
- آموزش مدیریت منابع انسانی — کلیک کنید
اهداف طرح آموزش کارکنان
به طور کلی می توان گفت هدف از طرح آموزش کارکنان، توانمند سازی آنان در کسب مهارت های کاری، برخورد مناسب با ارباب رجوع، داشتن اعتماد به نفس در انجام وظایف محوله است به صورت جزئی تر و کامل تر می توان گفت این اهداف عبارتند از:
- افزایش کارآیی و اثر بخشی سازمان
- توسعه دانش و آگاهی های عمومی کارمندان
- توانمند سازی مدیران
- آماده سازی مدیران برای ارتقا
- رشد فضائل اخلاقی
- خلق افراد خلاق
- ایجاد توازن و تعادل نیروی انسانی
- پرورش کار گروهی
- فرهنگ سازی و بهبود روابط انسانی
- کاهش فعالیت های تکراری و بی ثمر
- کاهش ضایعات انسانی و خسارت های مالی
- انطباق اهداف سازمان با اهداف کارکنان
- تکمیل مأموریت سازمان
- تحقق چشم انداز های سازمان
طرح آموزش کارکنان
در هر سازمانی، نظام آموزشی دارای مأموریت های بزرگ و کلیدی است که تحقق آن بدون منابع انسانی آموزش دیده میسر نمی شود. نتیجه آموزش کارکنان با ارتقای عملکرد یک سازمان مستقیماً در ارتباط است و داشتن نظام آموزشی مستمر و هدف گرا به رشد و بقای سازمان کمک شایانی خواهد کرد. در اکثر سازمان ها طرح آموزش کارکنان به دو بخش کوتاه مدت و بلند مدت تقسیم بندی می شود.
آموزش های کوتاه مدت
آموزش های کوتاه مدت به آن دسته از آموزش هایی گفته می شود که کارکنان در مسیر شغلی خود به منظور متناسب ساختن دانش، مهارت و نگرش خود با نیازهای شغل مورد تصدی فرا می گیرند. به آموزش های کوتاه مدت آموزش های ضمن خدمت نیز گفته می شود. هر دسته از دوره های آموزشی کوتاه مدت یا ضمن خدمت با توجه به محتوای آن در زیر گروه های زیر می تواند طبقه بندی شود که عبارتند از:
- دوره آموزش توجیهی
- دوره های شغلی
- دوره های عمومی
- دوره های آموزشی بهبود مدیریت
آموزش های کوتاه مدت بیشتر تأکید در حفظ مهارت های فردی کارکنان در برخورد با مشکلات را دارد و تاثیر بسزایی را می تواند در عملکرد سازمان از خود بجا گذارد. این نوع آموزش ها نگرش فرد را نسبت به محیط و پیرامون آن باز تر می کند و اهداف مخفی یا به ظاهر پیش پا افتاده می تواند دوباره در دیدگاه منابع انسانی یادآوری شود. اکثر سازمان ها برای توجیه منابع انسانی برای انجام وظایف محوله و حفظ بقای سازمان از این روش آموزشی استفاده می کنند.
آموزش های بلند مدت
آموزش های بلند مدت به آن دسته از آموزش هایی گفته می شود که کارکنان پس از گذراندن آن موفق به اخذ مدرک تحصیلی بالاتر می گردند. در این نوع آموزش ها، بیشتر بر حصول تخصص و به کارگیری آن در سازمان تاکید می شود و ممکن است درون سازمانی یا برون سازمانی باشد.
دوره های آموزشی در طرح آموزش کارکنان
در طرح آموزش کارکنان بایستی دوره های آموزشی مختلفی برگزار شود تا از آن نتیجه حاصل شود. در ابتدا لازم است لیست دوره های آموزشی براساس نیاز سنجی صورت گرفته در قالب برنامه های مدون تدوین و به کلیه واحد های سازمان اعلام گردد. ثبت نام در دوره ها می تواند بر اساس درخواست مدیران و از طریق واحد آموزش کارکنان صورت گیرد و بسته به نوع تصمیم مدیریتی می تواند به صورت اختیاری یا اجباری باشد (در بسیاری از سازمان ها طرح تشویقی جایگزین این دو مورد است).
بهتر است محتوای آموزشی دوره ها بنا به ضرورت از طریق آموزش کارکنان و یا سایر واحد ها پیشنهاد شود و در مدیریت برنامه ریزی تعیین و اجرایی شود و برای راندمان بهتر، دوره های آموزشی حتی المقدور در ساعات غیراداری و روزهای غیر شلوغ برگزار گردد. به طور معمول دوره های آموزشی به صورت حضوری و غیر حضوری برگزار می شوند.
دوره های آموزشی حضوری: به دوره هایی گفته می شود که به صورت برگزاری کلاس آموزشی، کارگاه و یا سمینار است و کارکنان ملزم هستند در کلاس آموزشی شرکت کنند.
دوره های آموزشی غیر حضوری: به دوره هایی گفته که ضمن تأمین نیاز های آموزشی کارکنان، بدون نیاز به برگزاری کلاس برگزار می شود. این دوره ها به دو روش الکترونیکی و غیر الکترونیکی می تواند برگزار شود.
- دوره های آموزش الکترونیکی: در این دوره ها مطالب آموزشی به صورت صوتی و تصویری در محیط های نرم افزاری تهیه و در اختیار کارکنان قرار می گیرند و شرکت کنندگان به صورت آنلاین و از طریق اینترنت در کلاس شرکت می کنند. پیشنیاز سازمان ها در این دوره ها، آشنایی کارکنان با اینترنت است.
- دوره های آموزش غیر الکترونیکی: در این دوره ها مطالب آموزشی به صورت کتاب، جزوه، اسلاید و cd تهیه و در اختیار کارکنان قرار می گیرد و در زمان مقرر آزمون برگزار می شود.
مراحل طرح آموزشی
برای طراحی جامع طرح آموزش کارکنان، اطلاع از نیازهای آموزشی کارکنان یک اصل است. بر همین اساس بایستی برنامه ریزی های مستمر منطبق با نیاز کارکنان صورت گیرد تا به عملکرد کلی سازمانی دست یافت. به طور کلی مراحل طرح آموزشی موارد ذیل را بر می گیرد:
- شناسایی نیاز های آموزشی کارکنان و مشاغل سازمان
- تدوین استاندارد های آموزشی
- طراحی و تدوین الگوی سنجش و اندازه گیری اثر بخشی دوره های آموزشی
نیازهای آموزشی
سازمان ها با ارزیابی عملکرد کارکنان، متوجه کاستی ها و نارسایی های مهارتی می شوند و در درک می کنند که چه نوع طرح ها و برنامه های آموزشی را باید به اجرا در آورند و تعیین کنند که چه کسانی و در چه سطحی نیاز به آموزش دارند. باید توجه کرد که احتمال دارد برخی از ضعف ها، ناشی از فقدان آموزش های انجام نشده و یا نامناسب بودن سیستم آموزش باشد. پس از طریق نیازسنجی آموزشی متناسب، می توان این ضعف ها را کاهش و سپس برطرف کرد.
- آموزش آشنایی با طراحی شغل، طبقه بندی و ارزشیابی مشاغل — کلیک کنید
با توجه به مطالب فوق می توان استنباط کرد که هر سازمانی قبل از شروع به آموزش و برنامه ریزی آموزشی برای کارکنانش، باید ارزیابی عملکردی از آنها داشته باشد و مطابق با آن، نیاز سنجی آموزشی را داشته باشد. چرا که با توجه به نتایج ارزیابی، می توان نقاط قوت و ضعف و نیازهای آتی آموزشی کارکنان را شناسایی و برنامه های آموزشی را به بهترین وجه تدوین کرد.
ارزشیابی برنامه های آموزشی
ارزشیابی آموزشی، فرآیندی برای تحلیل نتایج از طریق سنجش اطلاعات برای تصمیم گیری در مورد اهداف کلی آموزش یا میزان موفقیت شرکت کنندگان در دوره های آموزشی است. به طور کلی، ارزشیابی آموزشی رویکردی منظم برای جمع آوری داده ها است که به مدیران برای نیل به تصمیمات مفید و با ارزش در مورد برنامه آموزشی کمک می نماید. در اجرای یک برنامه آموزشی، ارزشیابی از نتایج آن برنامه ها بسیار مهم به شمار می رود.
در صورتی که ارزشیابی آموزشی به صورت منظم و منسجم بعد از اجرای برنامه های آموزشی انجام پذیرد، می تواند ابراز مهمی در بهبود کیفیت برنامه های آموزشی باشد. دست اندرکاران برنامه آموزشی احتمال دارد بیشترین استفاده را از ارزشیابی، زمانی داشته باشند که نقش یک تصمیم گیرنده را بازی می کنند.
طرح آموزش سازمانی فرادرس
سال هاست که طرح های مختلف آموزش سازمانی در کشور ما اجرا می شود و اجرای این طرح ها به نوبه خود هزینه های زیادی را بر دوش سازمان ها قرار می دهد. یکی از راه کارهای اجرای آسان طرح آموزش سازمانی استفاده از آموزش های الکترونیکی به جای آموزش های حضوری است. آموزش الکترونیکی بهترین راه برای اصلاح آموزش شما با استفاده از منابع محدود خواهد بود. البته بحث ارزشیابی از کارکنان در این طرح بسیار مهم و حائز اهمیت خواهد بود.
به عنوان نمونه استفاده از فیلم های آموزشی مرتبط با سطح مهارتی کارکنان یکی از روش های رایج در سازمان های موفق است. بدین صورت که دوره های آموزش ویدیویی را می توان به کارمندان اختصاص داد و پس از زمان مقرر نسبت به ارزشیابی از ایشان اقدام کرد. در نظر داشته باشید که محتوای آموزش های متناسب با نیاز کارکنان، کیفیت آموزش و آموزش دهنده بسیار مهم خواهد بود.
استفاده از تجربه سازمان های پیشرو و موفق در بخش آموزش، مسیر رشد و پیشرفت در آموزش کارکنان و به طبع آن ارتقای سطح سازمان را به دنبال خواهد داشت. یکی از سازمان های موفق و پیش رو در امر آموزش، فرادرس است. این سازمان هم اکنون با بیش از ۲۲,۰۰۰ ساعت آموزش در زمینه‌های مختلف به یکی از بزرگ ترین و محبوب ترین پلتفرم های آموزشی در کشور تبدیل شده است. در این پلتفرم راه کاری جامع برای ارتقای دانش سازمانی وجود دارد که ارزش یک بار امتحان کردن را دارد.
برای طرح آموزش کارکنان خود می توانید با مشاوران این مجموعه در ارتباط باشید و از طرح آموزش سازمانی فرادرس استفاده کنید. با این کار می توانید سازمانتان را به بزرگ‌ترین کتابخانه آموزشی تجهیز کنید و دسترسی به هزاران عنوان آموزش از مدرسین با تجربه را برای کارمندان خود فراهم کنید.
- طرح آموزش سازمانی فرادرس — کلیک کنید
کلام آخر در مورد طرح آموزش کارکنان
در این پست در مورد راه کار های لازم برای طرح آموزش کارکنان صحبت شد. به یاد داشته باشیم به آموزش نه به عنوان هزینه بلکه به عنوان یک سرمایه گذاری نگاه ویژه ای داشته باشیم. با راه کارهایی که برای طرح آموزش سازمانی مطرح شد به راحتی می توانید برای سازمان خود طرح آموزشی داشته باشید و مسیر رشد سازمانتان را هموارتر کنید. به طور کلی در دنیای امروز استفاده از ظرفیت های آموزش الکترونیک یک اصل مهم است و جا ماندن از این مسیر به نفع هیچ سازمان یا شرکتی نیست.
در طی سال های اخیر نیز در کشورمان توجه ویژه ای به بخش آموزش های مجازی و وبینار ها شده و بسترهای مناسبی نیز برای آن خلق شده است. قطعاً شما می توانید با تصمیم گیری مناسب در آموزش کارکنان خود نسبت به ارتقای سطح سازمان یا کسب و کار خود اقدام کنید. امیدواریم مطالب فوق برای شما عزیزان مفید بوده باشد. منتظر نظرات و پیشنهادات شما هستیم. موفق و پیروز باشید.