یکی از عوامل اصلی پیشرفت فناوری در قرن 21، ظهور اینترنت و رشد سریع آن در کل دنیاست. تا جایی که این موضوع سبب شده قرن 21 به پیشروترین قرن در کل تاریخ بشریت تبدیل شود. اما با این حال هنوز برخی از نقاط زمین از جمله آب‌های آزاد و جزیره‌ها
ی دور افتاده از قاره‌ها به اینترنت دسترسی ندارند. خیلی از شرکت‌ها وارد عمل شده و برای حل این مشکل اقداماتی انجام دادند تا صرفاً دستیابی به اینترنت محدود به استفاده از فیبرهای نوری و دکل‌های مخابراتی نباشد. یکی از راه‌های مؤثری که افرادی چون ایلان ماسک به عنوان مؤسس شرکت اسپیس ایکس و تسلا توانستند به آن دست پیدا کنند اینترنت ماهوارهای بود. در این مطلب به طور کامل در مورد این که اینترنت ماهواره ای چیست؟، چه مزایایی دارد و چگونه به کار برده می‌شود به طور مفصل صحبت خواهیم کرد. قبل از اینکه به سراغ ادامه مقاله برویم مایلم مجموعه آموزش شبکه های کامپیوتری فرادرس را به شما معرفی کنم؛ برای دریافت این آموزش روی لینک زیر کلیک کنید:
- مجموعه آموزش شبکه های کامپیوتری — کلیک کنید
تعریف اینترنت ماهواره ای
پیش از هر چیزی به این موضوع خواهیم پرداخت که اصلاً اینترنت ماهواره ای چیست؟ اینترنت ماهوارهای در واقع یک اتصال داده بی‌سیم است که از سه دیش ماهواره برخوردار می‌باشد. از این سه دیش، دیش اول در مرکز ارائه‌دهندگان خدمات اینترنت، دیش دوم در فضا در مدار کره زمین در ارتفاع بالای 35 هزار کیلومتر است. مورد سوم نیز که آنتی کوچک می‌باشد در محل کار یا خانه موردنظر که نیاز به اینترنت داشته، وصل خواهد شد. سومین دیش در واقع همچون دیش‌های ماهوارهای به مودم و کابل‌هایی از دیواره ماهوارهای به مودم اتصال پیدا می‌کنند.
بعد از اتصال تمامی موارد، ISP سیگنال اینترنت را به ماهواره در فضا، فرستاده و بعد از آن به مخاطب انتقال خواهد داد. با هر بار درخواست از قبیل دانلود، ارسال ایمیل و… این درخواست به ماهواره در فضا و بعد به مرکز ISP خواهد رفت. بعد از آن که درخواست تکمیل شد این بار از طریق فضا، به رایانه فرستاده می‌شود. ماهواره‌های در گردش اطلاعات را در ارتباط با مرکز عملیات شبکه (NOC) دریافت و ارسال خواهند نمود. در این بین این NOC متصل به یک شبکه خصوصی یا اینترنت می‌باشد. در واقع NOC وظیفه انجام کلیه ارتباطات ایجاد شده از دیش به شبکه جهانی وب را بر عهده دارد. به نوعی می‌توان NOC را یکی از شبکه‌هایی دانست که به اینترنت متصل است و اطلاعات را به ماهواره ارسال می‌کند.
کاربر دیش خود را به ماهواره وصل کرده و به همین دلیل به اینترنت متصل خواهد بود. تمامی ارتباطات داده‌های مبتنی بر ماهواره شبیه اتصال ارائه‌دهنده داده‌های زمینی که به صورت متداول مورداستفاده قرار می‌گیرد. در صورت پیکربندی صحیح سیستم، شباهت بسیاری به سرویس‌های داده منظم خواهد داشت و به نوعی ارائه‌دهنده همان ویژگی‌ها می‌باشد.
آشنایی با انواع اینترنت ماهواره ای
حال که کمی نسبت به این که اینترنت ماهواره ای چیست شناخت پیدا کردیم وقت آن رسیده که با انواع اینترنت ماهوارهای نیز آشنا شویم؛ به طور کلی اینترنت ماهوارهای دارای دو نوع است و متداول‌ترین گزینه سیستم ارتباط داده‌های دو طرفه می‌باشد که از مواردی چون یک دیش ماهوارهای به اندازه 2*3 فوت، کابل‌های کواکسیال اتصال مودم و دیش و یک مودم برای downlink و مودمی دیگر برای uplink تشکیل می‌شود. سیستم اینترنت یک طرفه ماهوارهای را می‌توان در واقع همان گزینه دو طرفه دانست که البته فاقد مودم uplink می‌باشد. اما این سیستم دارای یک مودم رایانه‌ای معمولی جهت اهداف بارگذاری می‌باشد.
برای همین در کنار اتصال به اینترنت ماهوارهای، به یک اتصال اینترنتی مبتنی بر مودم منظم نیز احتیاج خواهد بود. این موضوع اگر چه نمی‌تواند چندان مفید باشد اما در صورت وجود مشکلات بودجه، می‌توان گزینه یک طرفه را مقرون به صرفه‌تر دانست. فناوری اینترنت ماهوارهای دو طرفه حداکثر در عین واحد از 5000 کانال ارتباطی استفاده می‌کند. چندپخشی IP باعث شده داده‌ها به طور همزمان از نقطه‌ای به دیگر نقاط برده شوند. البته ارسال داده‌ها به صورت فشرده انجام خواهد شد.
تجهیزات اینترنت ماهواره ای چیست؟
به طور کلی تجهیزات اینترنت ماهواره ای متشکل از سه جزء اصلی زیر هستند:
- ماهواره فضایی با سرعت چرخش زمین ((Geostationary Satellite یا ماهواره زمین ثابت
- ماهواره ای جهت استقرار در منزل (دیش ماهواره)
- روتر
سرعت اینترنت ماهواره ای
یکی از مواردی که در مورد اینترنت ماهواره ای چیستممکن است ذهن افراد را به خود مشغول کند میزان سرعت این نوع اینترنت است. در مورد سرعت این نوع اینترنت گفتنی است که تا سال‌های نه چندان دور، اینترنت ماهوارهای دارای سرعتی بسیار پایین بود و به همین دلیل مردم نیز علاقه‌ای به استفاده از آن از خود نشان نمی‌دادند. امروزه اما استفاده از ماهواره‌های پیشرفته‌تر توسط شرکت‌های ارائه دهنده، باعث شده که سرعت این نوع اینترنت تا 150 مگابایت افزایش پیدا کند. بنا بر ادعای این شرکت‌ها، در آینده‌ای نه چندان دور، از طریق قرارگیری بسیاری از ماهواره‌ها در مدارهای پایین‌تر، باز هم شاهد افزایش سرعت و نیز کاهش تأخیر خواهیم بود. برای همین می‌توان گفت که سرعت این نوع اینترنت، یکی از مواردی است که باعث شده بتوان روی آن حساب باز کرد.
بررسی مزایای اینترنت ماهواره ای
واقعیت آن است که اینترنت ماهوارهای برای افرادی که در مناطق دورافتاده یا مناطقی به دور از اتصال اینترنتی دیگر، زندگی می‌کنند حکم گنج را خواهد داشت. این اینترنت نیز همچون هر نوع دیگری دارای مزایای خاص خود می‌باشد. در کل می‌توان موارد زیر را از مزایای اینترنت ماهوارهای دانست:
سرعت بالا
سرعت بالا را می‌توان یکی از ویژگی‌های مثبت این نوع اینترنت برشمرد. در واقع این اینترنت بسیار سریع‌تر از دایل آپ عمل خواهد نمود. هر چند این موضوع تا حد زیادی وابسته به اندازه و نوع بسته شما است اما با این حال می‌توان از اینترنت ماهوارهای، سرعتی بین 10 تا 35 برابر بیشتر از dialup انتظار داشت. برای همین این نوع اینترنت از گزینه‌های خانگی دارای سرعت به مراتب بالاتری است و این موضوع در بسیاری از مواقع می‌تواند بسیار مفید و مؤثر باشد.
استفاده از پهنای باند بالا
بهره‌مندی از پهنای باند بالا از دیگر مواردی است که باعث شده اینترنت ماهوارهای مورد توجه افراد بسیاری قرار گیرد. به دلیل استفاده ارتباطات اینترنت ماهوارهای از پهنای باند بالا، با وجود استفاده کاربران متعدد از اینترنت و نیز در شرایط اوج زمان استفاده، سرعت و کیفیت اینترنت شما تحت تأثیر قرار نخواهد گرفت.
عدم نیاز به خط تلفن
برای اینترنت ماهوارهای همچنین نیاز به خط تلفن نخواهید داشت. در واقع شما صرفاً با استفاده از تجهیزاتی چون مودم و دیش این امکان را داشته تا اینترنت ماهوارهای را در محیط موردنظر برپا کنید.
- آموزش مبانی ICT آی سی تی – مقدماتی — کلیک کنید
معایب اینترنت ماهوارهای
اگر چه هزینه‌ها و سرعت اینترنت از معایب مربوط به این نوع اینترنت هستند اما این را باید در نظر داشت که به کمک آن احتیاجی به اینترنت با پهنای باند منظم نخواهد بود. برای همین در هر جایی امکان دسترسی به این اینترنت برای شما فراهم است. تنها باید دیش این اینترنت را به سمت جنوب تنظیم نمود و نبایستی درختان، کوه‌ها و… مانع دید آن شوند. در کل اگر بخواهید بدانید که معایب اینترنت ماهواره ای چیست باید به موارد زیر اشاره کنیم:
اثرگذاری وضعیت هوا بر مسیر سیگنال
اینترنت ماهوارهای در صورت وزش بادهای شدید و بارش باران، باعث کاهش کیفیت اینترنت خواهد شد. در واقع اگر در شرایط عادی از اینترنت کامل برخوردار هستید در این شرایط اینترنت افت کیفیت صورت می‌گیرد.
میزان پینگ بالا
از عوامل مهم در مورد اینترنت، می‌توان به تأخیر و میزان پینگ اشاره نمود. این دو عامل تست کننده زمان برقراری ارتباط بین رایانه، دستگاه، سرویس یا سرور دیگر در شبکه هستند. اما در رابطه با اینترنت ماهواره این دو عامل کم و زیاد خواهند شد.
سرعت نامناسب ارسال و دریافت فایل
با توجه به لزوم ارسال داده‌ها به فضا و ISP و از طرفی تأخیر ضعیف یا سرعت پینگ بالا، در صورتی که قصد انجام بازی‌های آنلاین یا بهرمندی از خدمات VoIP را دارید، اینترنت ماهوارهای نمی‌تواند برای شما انتخاب مناسبی باشد.
اثرپذیری سیگنال از انسدادهای جزئی
پیش از این نیز گفتیم که دیش اینترنت ماهوارهای باید به سمت جنوب تنظیم شده و مانعی بر سر راه آن وجود نداشته باشد. وجود هر مانعی باعث شده کیفیت این اینترنت تحت تأثیر قرار بگیرد. برای همین در صورت زندگی در محلی چون جنگل، استفاده از این نوع اینترنت ممکن است برای شما مشکل باشد.
محدودیت پهنای باند
واقعیت آن است که هر ماه پهنای باند زیادی در اختیار شما قرار گرفته که بایستی پیش از کاهش ارتباطات شما از سوی ISP از آن استفاده کنید چرا که باعث افت سرعت خواهد شد. بعضی از ISP ها بجای آن از پهنای باند روزانه استفاده می‌کنند که کیفیت بهتری خواهد داشت چرا که در صورت استفاده به موقع از پهنای باند، نیاز به انتظار یک ماهه نخواهد بود.
عدم سازگاری VPN ها با اینترنت ماهواره ای
به دلیل نیاز VPN ها به تأخیر کم و تنظیم پهنای باند زیاد، نمی‌توان انتظار داشت که با اینترنت ماهوارهای سازگاری داشته باشند. چرا که اینترنت ماهوارهای دقیقاً با این موارد در تضاد است.
هزینه بالا
هزینه بالا در واقع یکی دیگر از عیب‌های اینترنت ماهوارهای است. در واقع برای این نوع اینترنت شما بایستی هزینه‌ای معادل هزینه چندین برابر اینترنت ماهانه را پرداخت کنید.
اینترنت ماهوارهای استارلینک
استارلینک در واقع مدعی ارائه اینترنتی قابل دسترس در تمامی دنیا است. سرویس استارلینک توسط ایلان ماسک مورد آزمایش قرار گرفته و بر همین اساس، در جو زمین هزاران ماهواره قرار خواهند گرفت. طی بررسی اولیه استارلینک، این اینترنت دارای تنظیمی بسیار ساده و سریع‌تر به نسبت خطوط DSL و حتی بسته‌های پایه‌ای است. در حال حاضر بالغ بر 1000 ماهواره فعال، برای خدمات آماده‌سازی شده‌اند و هدف گذاری شده که تا اواسط 2027، تعداد ماهواره‌های در مدار به 42000 برسد. ماهواره‌ها به موشک Falcon ۹ اسپیس ایکس بسته شده و در مدار به انفجار می‌رسند.
به طور معمول در زمان انفجار 60 ماهواره آزاد خواهد شد. هدف ایجاد سیستم پهنای باند پرسرعت تولید شده از سوی ماهواره‌ها پوشاندن زمین و تأمین اینترنت برای مردم ساکن در مناطق بدون اتصال است. فعالیت استارلینک در ابتدا در مناطقی از شمال آمریکا، جنوب کانادا و اخیراً در انگلیس صورت گرفت. اما به تازگی استارلینک پیش خرید دیگر نقاط جهان را نیز آغاز نموده است.
نحوه عملکرد استارلینک
با توجه به اهمیت اینترنت ماهوارهای استارلینک، در این بخش از مطلب اینترنت ماهواره ای چیست؟ بیشتر عملکرد این نوع اینترنت را بررسی خواهیم نمود. در خیلی از مناطق ایالات متحده، افراد به اینترنت پرسرعت دسترسی ندارند. برای نمونه در نقطه آزمایش ورمونت، هیچ خبری از سرویس کابل و فیبر نوری نیست و به همین دلیل 5G هیچ تأثیری نخواهد داشت. بایستی این دکل‌ها به قدری زیاد باشند که قادر به پوشش دهی سیگنال‌های اطراف کوه شوند و نمی‌توان به تنهایی به نسخه فرکانس پایین 5G اکتفا نمود. استارلینک اما به کمک شبکه ماهوارهای در مدار پایین زمین، باعث شده مشتریان سیگنال دریافت کنند. یکی از بزرگ‌ترین مزایای استارلینک این است که سبب کاهش قابل توجه تأخیر سیگنال توسط ماهوارهای دار پایین زمین و واقع در 340 مایلی زمین خواهد شد.
وضعیت اینترنت استارلینک در ایران
اگر چه به لحاظ تئوری در هر کجای دنیا با یک دیش مخصوص امکان استفاده از اینترنت ماهوارهای وجود دارد اما واقعیت آن است که اسپیس ایکس، بدون اجازه دولت‌ها اینترنت ماهوارهای ارائه نخواهد کرد. مدیر ارشد عملیاتی اسپیس ایکس (گویین شاتول) نیز اظهار نموده که قصد ندارد قوانین کشورها را بشکند و به همین دلیل هنوز مذاکرات کشور به کشور و دولت به دولت در این زمینه وجود دارد. خیلی از افراد معتقدند که با وجود مذاکره با مسئولان ایرانی و کسب اجازه خدمات دهی در ایرانی، باز هم با وجود تحریم‌های صورت گرفته بر علیه ایران نمی‌توان انتظار داشت که این سرویس اینترنت به صورت رسمی در ایران ارائه شود. اما این روزها با نمایش نام مناطقی در ایران در جستجوی صفحه اول سایت استارلینک می‌توان به ارائه رسمی خدمات استارلینک در ایران در آینده‌ای نزدیک امیدوار بود.
کلام آخر در مورد اینترنت ماهواره ای چیست
اگر این مطلب را تا انتها دنبال کرده باشید قطعاً الان به خوبی میدانید که اینترنت ماهواره ای چیست؟ همان‌طور که پیش از این نیز به آن اشاره شد اینترنت ماهوارهای یک انتخاب عالی و مؤثر برای شرایطی است که امکان دسترسی به اینترنت عادی وجود ندارد. در واقع اینترنت ماهوارهای را می‌توان بدون در نظرگیری محدودیت زمانی راه‌اندازی نموده و از آن بهره برد. این اینترنت در صورتی که مانعی بر سر راه آن قرار نگرفته و البته به خوبی تنظیم شده باشد می‌تواند سرعت بسیار مطلوبی را در اختیار شما قرار دهد. امیدواریم از این مقاله نهایت استفاده را برده باشید. در پایان مایلم فیلم های آموزشی فرادرس را به شما معرفی کنم؛ برای دریافت این آموزش ها میتوانید به لینک زیر مراجعه کنید:
- آموزش شبکه های کامپیوتری ۱ — کلیک کنید